جلسات

عصای موسی

بسمه تعالی

.

جلسه ششم کارگاه حیوانات قرآنی

.

داستان عصای موسی (ع)

.

عَلیق عصای چوبی و زیبایی بود از چوب درخت آس. درخت آس یک درخت بهشتی است. اولین دستی که علیق را گرفت دست حضرت آدم (ع) بود. بعد از حضرت آدم علیق به حضرت شعیب (ع) رسید و اکنون در دستان موسی قرار داشت. موسی چوپان بود و هر روز صبح به همراه عصایش علیق گوسفندان را به چرا می برد. گاهی موسی با تکان دادن علیق به گوسفندان اعلام می کرد تا کجا می توانند بچرند. گاهی هم علیق ستونی بود که موسی با آن سرپناهی و سایه بانی برای خود ایجاد می کرد.

.

عصای موسی

.

ده سال موسی در مدین بود و بعد از ده سال تصمیم داشت به مصر برگردد. همراه علیق و خانواده اش راهی مصر شد. در طول راه همواره علیق جلوتر ازموسی حرکت می کرد و راه و چاه را به او نشان می داد. کم کم به بیابان رسیدند. هوا داشت رو به سردی می رفت.موسی از دور آتشی دید به خانواده اش گفت همانجا بمانند تا برایشان آتشی بیاورد.

.

عصای موسی

.

 

در راه رفتن به سوی آتش علیق باز هم همراه موسی بود و با حرکت موسی حرکت می کرد. علیق همچنان که باموسی جلو و جلوتر می رفت احساس خاصی داشت که ناگهان صدایی شنید.

فَلَمَّا أَتَاهَا نُودِيَ يَا مُوسَىٰ
إِنِّي أَنَا رَبُّكَ فَاخْلَعْ نَعْلَيْكَ ۖ إِنَّكَ بِالْوَادِ الْمُقَدَّسِ طُوًى
وَأَنَا اخْتَرْتُكَ فَاسْتَمِعْ لِمَا يُوحَىٰ

چون موسی به آن آتش نزدیک شد (در میان درختی آتشی روشن دید و از آنجا) ندا شد که ای موسی،
منم پروردگار تو، نعلین (همه علایق غیر مرا) از خود به دور کن که اکنون در وادی مقدس طوی (و مقام قرب ما) قدم نهاده‌ای.
و من تو را (به رسالت خود) برگزیدم، در این صورت به سخن وحی گوش فرا ده.

سوره طه آیه ۱۱ تا ۱۳

این صدای خداوند بود که داشت باموسی سخن می گفت. این نور ، این سرزمین. علیق خیلی متعجب و متحیر بود. خداوند درباره علیق ازموسی سوال کرد.

وَمَا تِلْكَ بِيَمِينِكَ يَا مُوسَىٰ

و ای موسی، اینک بازگو تا چه به دست راست داری؟

سوره طه آیه ۱۷

موسی (ع) پاسخ داد این علیق عصای من است. خداوند فرمود عصای خود را بیانداز.موسی علیق را از دست خود رها کرد. در همان لحظه علیق به ماری بزرگ تبدیل شد.

.

عصای موسی

.

موسی از علیق ترسید و عقب رفت. خداوند به موسی(ع) گفت: مترس.

 

قَالَ خُذْهَا وَلَا تَخَفْ ۖ سَنُعِيدُهَا سِيرَتَهَا الْأُولَىٰ

باز (حضرت احدیت) فرمود: عصا را برگیر و از آن مترس که ما آن را به حالت اولش برمی‌گردانیم.

سوره طه آیه ۲۱

 

موسی چند قدم به علیق نزدیک شد و دستش را به سوی علیق که به مار بزرگی تبدیل شده بود دراز کرد. مار یک دفعه به امر خداوند به شکل همان عصا درآمد.
خداوند به موسی فرمود:

اذْهَبْ إِلَى فِرْعَوْنَ إِنَّهُ طَغَىٰ

اینک (به رسالت) به جانب فرعون روانه شو که وی سخت طغیان کرده است.

آیه ۲۴ سوره طه

 

علیق از اینکه می توانست تبدیل به مار بزرگی شود خیلی احساس قدرت می کرد ولی چون می دانست این قدرت که به او داده شده از طرف خداوند است دائما از خداوند سپاسگزاری می کرد و خوشحال بود که از این قدرتش برای ایمان آوردن فرعون و سایر مردم به خدای بزرگ استفاده می کند.

همچنین علیق فهمیده بود که موسی(ع) به مقام پیامبری رسیده است و او نیز وسیله ای برای ثابت کردن پیامبری او از طرف خداوند است.موسی(ع) نیز به علیق به دیده عصا نگاه نمی کرد او می دانست که علیق یک عصای معمولی نیست.

موسی به همراه علیق به طرف قصر فرعون حرکت کرد. فرعون پادشاه ستمگری بود که در مصر حکومت می کرد و خود را خدا می نامید. وقتی به او رسید از خدا برای فرعون سخن گفت.

 

الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ مَهْدًا وَسَلَكَ لَكُمْ فِيهَا سُبُلًا
وَأَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجْنَا بِهِ أَزْوَاجًا مِنْ نَبَاتٍ شَتَّىٰ

همان خدایی که زمین را آسایشگاه شما قرار داد و در آن راهها برای شما پدید آورد؛
و هم از آسمان آب نازل کرد تا به آن آب آسمانی انواع نباتات مختلف از زمین برویانیدیم.

سوره طه آیه ۵۳

 

اما فرعون به حرف های موسی در مورد خداوند اهمیت نداد.موسی گفت خداوند نشانه ای از قدرت خودش را به من داده تا به تو نشان دهم. فرعون گفت چه نشانه ای. و اینجا بود که کار علیق شروع شد. علیق ناگهان به ماری بزرگ تبدیل شود. او خیلی دلش می خواست که فرعون را یکجا قورت دهد ولی اجازه چنین کاری را نداشت و به فرمان موسی دوباره به عصا تبدیل شد.

فرعون که خیلی ترسیده بود با صدای بلند گفت که موسی جادوگری می کند. و به او گفت:

قَالَ أَجِئْتَنَا لِتُخْرِجَنَا مِنْ أَرْضِنَا بِسِحْرِكَ يَا مُوسَىٰ

فرعون گفت: ای موسی، تو آمده‌ای به طمع آنکه ما را از کشورمان به سحر و شعبده خود بیرون کنی؟

سوره طه آیه ۵۷

 

به همین خاطر بهترین جادوگران مصر را به قصرش دعوت کرد تاموسی را شکست دهند. ابتدا جادوگران کار خود را شروع کردند. آنها طناب هایی را روی زمین انداختند و با آن ها شعبده بازی کردند. مردم فکر کردند که طناب ها مانند مار حرکت می کنند. طناب ها خیلی زیاد بودند.

.

عصای موسی

.

علیق به طناب ها نگاه می کرد یعنی می تواند آنها را شکست دهد. علیق در دست موسی شروع به لرزیدن کرد که خداوند به آن ها گفت:

 

قُلْنَا لَا تَخَفْ إِنَّكَ أَنْتَ الْأَعْلَىٰ
وَأَلْقِ مَا فِي يَمِينِكَ تَلْقَفْ مَا صَنَعُوا ۖ
إِنَّمَا صَنَعُوا كَيْدُ سَاحِرٍ ۖ
وَلَا يُفْلِحُ السَّاحِرُ حَيْثُ أَتَىٰ

ما گفتیم: مترس که تو البته همیشه غلبه و برتری خواهی داشت.
و اینک عصایی که در دست داری بیفکن تا (اژدها شود و یکباره) بساط سحر و ساحری اینان را فرو بلعد،
که کار اینان حیله ساحری بیش نیست
و ساحر هر جا رود (و هر چه کند) هرگز فلاح و فیروزی نخواهد یافت.

سوره طه آیه ۶۸و ۶۹

علیق فهمید که کارش شروع شده. به محض اینکه موسی او را به زمین انداخت تبدیل به ماری بزرگ و ترسناک و البته گرسنه شد. علیق احساس گرسنگی شدیدی می کرد. به طرف مارهای جادوگران رفت و یکی یکی آنها را خورد. مارهای جادوگران تکان می خوردند ولی توان خوردن و آشامیدن چیزی را نداشتند. چون واقعی نبودند. ولی علیق توانسته بود همه آنها را بخورد.

در همین لحظه جادوگران چون خودشان اهل سحر و جادو بودند فهمیدند که کارموسی جادوگری نیست و به موسی گفتند خدای تو بسیار قدرت مند و تواناست و ما به خدای تو ایمان آوردیم.
فرعون گفت:

قَالَ فِرْعَوْنُ آمَنْتُمْ بِهِ قَبْلَ أَنْ آذَنَ لَكُمْ ۖ
إِنَّ هَٰذَا لَمَكْرٌ مَكَرْتُمُوهُ فِي الْمَدِينَةِ لِتُخْرِجُوا مِنْهَا أَهْلَهَا ۖ
فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ
لَأُقَطِّعَنَّ أَيْدِيَكُمْ وَأَرْجُلَكُمْ مِنْ خِلَافٍ ثُمَّ لَأُصَلِّبَنَّكُمْ أَجْمَعِينَ
قَالُوا إِنَّا إِلَىٰ رَبِّنَا مُنْقَلِبُونَ
وَمَا تَنْقِمُ مِنَّا إِلَّا أَنْ آمَنَّا بِآيَاتِ رَبِّنَا لَمَّا جَاءَتْنَا ۚ
رَبَّنَا أَفْرِغْ عَلَيْنَا صَبْرًا وَتَوَفَّنَا مُسْلِمِينَ

فرعون گفت: چگونه پیش از دستور و اجازه من به او ایمان آوردید؟
همانا این مکری است که در این شهر اندیشیده‌اید که مردم این شهر را از آن بیرون کنید،
پس به زودی خواهید دانست!
همانا دست و پای شما را یکی از راست و یکی از چپ بریده و آن گاه همه را به دار خواهم آویخت.
ساحران گفتند: ما به سوی خدای خود باز می‌گردیم.
و کینه و انتقام تو از ما تنها به جرم آن است که ما به آیات خدا چون برای (هدایت) ما آمد ایمان آوردیم،
بار خدایا، به ما صبر و شکیبایی ده و ما را به آیین اسلام (یعنی با تسلیم و رضای به حکم خدا) بمیران.

سوره اعراف آیه ۱۲۳ تا ۱۲۶

 

فرعون که بسیار عصبانی شده بود به جادوگرانش گفت چرا بدون اجازه من به خدای موسی ایمان آوردید؟ دستور می دهم دست ها و پاهایتان را ببرند.
بعد از رفتن موسی از قصر فرعون ، فرعون تصمیم گرفته بودموسی و یارانش را بکشد. ولی موسی (ع) و یارانش زودتر از نقشه فرعون آگاه شدند و تصمیم گرفتند از مصر خارج شوند. فرعون و سپاهیانش هم به دنبال آن ها رفتند تا به رود نیل رسیدند. دیگر راه فراری نبود و موسی(ع) و یارانش نمی توانستند جلوتر بروند که باز کار علیق شروع شد. خداوند به موسی وحی کرد که عصای خود را به دریا بزند. علیق محکم به امواج دریا برخورد کرد. این دفعه بجای تبدیل شدن به مار، با ضربه علیق امواج دریا به کنار رفتند و خشکی به وجود آمد و موسی (ع) و یارانشان بدون آنکه خیس شوند از میان دریا عبور کردند.

.

عصای موسی

.

 

علیق خیلی خوشحال بود. باز هم توانسته بود حرکتی مفید انجام دهد. فرعون به دنبال موسی(ع) وارد دریا شد. وقتی موسی (ع) و یارانش به ساحل رسیدندموسی (ع) علیق را به امواج دریا زد.

.

عصای موسی

.

 

دو طرف دریا به هم متصل شد و فرعون و یارانش در دریا غرق شدند. علیق خیلی خوشحال بود. فرعون بلعیده شده و غذای دریا شده بود. و اینطور بود که موسی(ع) به وسیله قدرتی که خداوند به علیق داده بود توانست نجات پیدا کند.

پایان داستان عصای موسی علیه السلام

قله و دره

بسمه تعالی

.

جلسه اول کارگاه نشانه ها ۲

.

قله و دره


« مقدمه »

اگر کره زمین مانند برخی سیارات دارای سطح صافی، مانند آسفالت بود، اصلا امکان حیات روی آن مهیا نمی شد. در قرآن کریم کوه ها به عنوان لنگرهای زمین معرفی می شوند. لنگر عامل ثبات و بقاء است. می توان گفت یک عامل لنگر بودن کوه ها این است که مانع حرکت پراکنده ابرها می شوند و با متراکم کردن ابرها، برف می سازند و در فصل گرم زمین های تشنه را سیراب می کنند و به این ترتیب برای زمین آبادانی و سرسبزی به بار می آورند.

.

  جلسه اول - قله و دره

.

« طبیعت »

درعلم جغرافیا، دریا ملاک تعیین ارتفاع از سطح زمین است. اگر کوهی ۲۵۰۰ متر ارتفاع دارد یعنی نوک آن نسبت به سطح دریا ۲۵۰۰ متر بالاتر است. از سطح دریا هر میزان بالا برویم به قله ای می رسیم که اگر به همان میزان پائین برویم به دره ای متناسب با آن می رسیم. قله و دره در مقایسه با هم دو مفهوم کاملا متضاد هستند. همانطور که قله مرتفع است و نسبت به سطح زمین افزونی دارد، دره دارای کمبود و کاستی است. یکی از کارکردهای مهم قله این است که در مقابل عبور ابرها مانع می شود. ابرها در حصار قله متراکم و با افت دما شروع به بارش می کنند.

.

جلسه اول - قله و دره

.

اگر ابرها از اقیانوس ها بالا بیایند و حرکت کنند و به مانعی برخورد نکنند، ممکن است دوباره در اقیانوس دیگری ببارند و یا به سمت کویرها و مناطق پست حرکت کنند و در آن جا به طور پراکنده و زودگذر ببارند. در این صورت انباشت آب ایجاد نمی شود. علت اینکه درکویر همه جا خشک است و بارشی نداریم این است که ابرها هیچ گاه مانعی ندارند و متراکم نمی شوند. در کویر ممکن است بارش های رگباری و زودگذر اتفاق بیافتد، اما هیچ گاه بارش اساسی که باعث ذخیره آب و در نتیجه آبادانی می شود، اتفاق نمی افتد.

.

جلسه اول - قله و دره

.

کوه های بلند فرصت گذر ابرها را تبدیل به نعمت می کنند. ابرها در ارتفاع بالا حرکت می کنند. فقط کوه های بلند می توانند باعث تراکم این ابرها و مانع عبور آن ها شوند و اسباب بارش باران و برف و جاری شدن نعمت را فراهم کنند. در مناطقی که رشته کوه های بلند و طولانی وجود دارد، هر قله میزانی از بخارت آب را انباشت و در نتیجه بارش ها بیشتر می شود. وجود قله های بیشتر آبادانی منطقه را به طور چشمگیری افزایش می دهد.

.

جلسه اول - قله و دره

.

قله ای که عظمت داشته باشد، ابر زیادتری را متراکم می کند و در نتیجه بارش بیشتر می شود. از طرفی در ارتفاعات زیاد، دمای هوا بسیار پائین است و در نتیجه تمام طول سال در قله های بلند، ذخیره برف وجود دارد. این قله ها سرسبز نیستند، اما در طول سال از ذخیره برف خود مناطق اطرافشان را – با ذوب شدن تدریجی برف ها – تغذیه می کند. برف قله ها در طول سال به مرور آب می شود و از شیارهای کوه جریان آب راه می افتد. این آب تمیز یا در دل زمین های اطراف ذخیره می شود و یا به شکل چشمه و رود، تمام مناطق اطراف را آبیاری می کند. به همین دلیل عموما در دامنه کوه ها زمین های کشاورزی پر محصولی به وجود می آید.

.

 

جلسه اول - قله و دره

جلسه اول - قله و دره

 

.

آن گونه که در تاریخ آمده است، رودخانه ها تمدن ساز بوده اند و هر جا رودخانه دائمی و پر آبی بوده، آبادانی و تمدن ایجاد شده است. رودخانه خوب از یک قله خوب جاری می شود. می توان گفت پشت هر تمدن بزرگ یک قله مهم بوده است. هیچ گاه دشت و یا دره در طول تاریخ تمدن ساز نبوده اند. در تمدن بشری کوه های مهم و تاریخ ساز داریم، کوه هایی که رودخانه های دائمی و در نتیجه تمدن های بزرگی را رقم زده اند. کوه های مهم نام گذاری می شوند ولی کمتر دره ای است که نام خاصی داشته باشد.

.

جلسه اول - قله و دره

.

قله ای که ارتفاع زیادی ندارد، گاهی برف دارد و گاهی ندارد. چنین قله ای فقط در ایام خاصی از سال می تواند به منطقه اطرافش خیر و برکت برساند. قله های نه چندان مرتفع، در مطالعات جغرافیایی از منظر تاثیر گذاری بر اقلیم و پوشش منطقه، عامل مهمی به حساب نمی آید. دره نیز از عوامل تغییر پوشش زمین محسوب نمی شود. دره عامل ایجاد پوشش گیاهی و آبادانی نیست، لیکن به واسطه آبی که از سوی قله به طرفش جاری می شود، خود دره ممکن است سرسبز و خرم باشد.

.

« آیت »

.

امروز رمز گشایی می کنیم از یک پدیده دیگر در عالم به نام قله. قله و دره در کنار هم یکی از آیات مهم الهی هستند. همان طور که ذکر شد، دره و قله دو مفهوم کاملا متضاد هستند. یکی افزونی و دیگری کاستی دارد. اگر موهبتی از کسی گرفته شود، دره است و اگر همان موهبت را کسی داشته باشد، قله می شود و این فزونی قله به بیانی همان نقصان دره است. بعضی انسان ها در مقایسه با دیگران دارای فزونی و برخی دارای نقصان و کمبود هستند.

انسان های بزرگ به مثابه قله های بلند عمل می کنند. آن ها از فرصت هایی که خداوند در مسیر زندگی آن ها قرار داده است، استفاده می کنند و این فرصت ها را تبدیل به نعمت و خیر و برکت می کنند و مانند کوه بلندی که مانع عبور ابرها می شود، فرصت گذر ابرها را تبدیل به نعمت برف می کنند.

افراد شاخص تاریخ بشریت مانند کوه های سر به فلک کشیده ای هستند که فرصت ها را تبدیل به نعمت های بزرگی برای جامعه می کنند. این نوادر نه تنها در سرزمین و جامعه خود بلکه در کل مناطق و کشورها و تمدن ها موثر بوده اند. اگر کوهی خیلی بلند و عظیم باشد در جغرافیای کل منطقه موثر است و اگر کوچک تر باشد فقط آب محیط اطراف خودش را تامین می کند. هر اندازه آدمیان وسعت وجودی بالاتری داشته باشند، به مثابه کوه بلندتری هستند که مزایا و موهبت های بیشتری برای جامعه بشریت ایجاد می کنند.

کوه خودش نیاز زیادی به آب ندارد، اما میلیون ها تن آب و یخ و برف را به سختی انباشت می کند و آن ها را به شکل آب در اختیار مناطق اطرافش قرار می دهد. در نتیجه همه جا سر سبز می شود و حیات جاری می گردد، نشاط و سرور و بهجت و رشد رقم می خورد. کسی که قله وار عمل می کند زندگی و حیات را به اطرافیان و جامعه خود تزریق می کند.

انسانی که تکدی گری می کند مانند دره، همیشه دستش دراز است. انسان بخشنده مانند قله می ماند و همیشه از دارائی هایش به دیگران می بخشد. در جامعه انسانی افراد به سه دسته کلی تقسیم بندی می شوند. برخی فقط مصرف کننده هستند و دنبال استفاده از دسترنج دیگران هستند. این امر به روش های مختلف مانند دزدی، کلاهبرداری، گدایی، اظهار نیاز، تمارض، تنبلی در کارهای گروهی و … انجام می شود. برخی مردم خنثی هستند نه فشاری روی دیگران می آورند و نه خیرشان به دیگران می رسد. ملاک عمل این دسته فقط رفع نیازهای خودشان است. گروهی نیز هستند که مدام منشاء خدمات اجتماعی و خیر رسانی به دیگران، حل مشکلات مردم، گسترش علم و … هستند. اینان ملاک عملشان نیازهای جامعه است و نه نیازهای خودشان.

.

« حکمت »

.

خدا از طریق طبیعت با بندگانش حرف می زند و با قرار دادن دو مفهوم قله و دره، نحوه صحیح تعامل فرد با جامعه را آموزش می دهد. قله نماد تولید خدمت و دره مظهر اخذ خدمت تلقی می شود. گروهی از انسان ها منشا خدمت رسانی به دیگران و گروهی وبال گردن دیگران هستند. افراد جامعه از منظر تولید بهره و بهره گیری در سه دسته قابل تقسیم هستند.

دسته اول مانند کوه تولید کننده هستند و دیگران از وجود آن ها بهرمند می شوند. قله سخاوتمند است. برفی را که در شرایط بسیار سخت روی خود انباشت می کند، خودش استفاده نمی کند و آن را در اختیار مناطقی که از او پائین تر هستند قرار می دهد.

دسته دوم مانند دره مصرف کننده هستند و آب کوه را دریافت می کند. این ها به نوعی می توان گفت سر بار جامعه هستند و هیچ منفعتی برای اطرافیانشان ندارند و فقط از حاصل تلاش دیگران استفاده می کنند. افرادی که در سطح نازلی زندگی می کنند مانند دره هستند، مدام از برکات وجودی دیگران میگیرند و از آن برای خود ذخیره می کنند و چند روز زندگی دنیا از نعمت های مادی بهرمند می شوند. دره همیشه چشمش به قله است. انسان متکدی همیشه دستش دراز است و مانند دره ای می ماند که خودش مولد آب نیست و بایستی منتظر آبی باشد تا از سمت کوهی برایش جاری شود. چنین فردی گیرنده است.

دسته سوم انسان های خنثی هستند. این انسان ها نه باری روی دوش دیگران هستند و نه به دیگران خیر می رسانند. این انسان ها مانند دشت عمل می کنند. دشت نه آب دره ای را تامین می کند و نه آب کوهی را به سمت خود می کشاند. . افرادی که در سطح معمولی قرار دارند مانند زمین معمولی یا دشت هستند، تکاثر و انباشتی ندارند و در نتیجه خیرشان هم به کسی نمی رسد. اینان مانند دره به جمع آوری برکات وجودی دیگران نمی پردازند و فقط به اندازه نیازشان از قله ها و مناطق مرتفع پیرامونشان بهرمند می شوند.

.

جلسه اول - قله و دره

.

در جامعه گروهی دره، گروهی دشت و گروهی قله هستند. انسان مومن می کوشد در زندگی قله باشد و نه دره. قله شدن کار آسانی نیست. تا کسی انباشت و فزونی نداشته باشد، چگونه می تواند به دیگران خیر برساند. انسانی که قله باشد، می تواند سرریز آب وجودش را در اختیار دیگران قرار دهد. قله همیشه چشمش به آسمان و منتظر فرصت گذر ابر است تا ریزش و بارش ابر را تحمل کرده و در شرایط سرد و سخت در خودش انباشتی ایجاد کند تا بتواند به دیگران بهره برساند.

ابرهای باران زا هیچ گاه در ارتفاعات کم حرکت نمی کنند. به همین دلیل تپه های کوچک فرصت استفاده از ابرهای بارور را پیدا نمی کنند. فرصت های بزرگ برای افراد بزرگ دست می دهد. برای مواجهه با فرصت های بزرگ بایستی بزرگ شد. برای تبدیل فرصت های الهی که در اختیار همگان قرار می گیرد به نعمت های بزرگ و قابل استفاده برای همه، باید بزرگ شد. باید قله بود تا بتوان ابرهای در حال عبور را که همان فرصت های زندگی هستند، گرفت و آن ها را تبدیل به برف و یا همان نعمت های حقیقی کرد.

فرصت ها مانند ابرها می گذرند. « الْفُرْصَةُ تَمُرُّ مَرَّ السَّحابِ » خداوند فرصت هایی در بستر زمان برای آحاد جامعه قرار می دهد. انسان هوشیار قله وار عمل می کند و این فرصت ها را در حصار خویش حبس می کند و مانع عبور آن ها می شود و در نهایت آن ها را تبدیل به نعمت هایی برای خویش و جامعه می نماید. اگر فرصت ها از فرد عبور کرده و نسبت به آن ها بی تفاوت باشد، چنین فردی مانند دشت عمل کرده و نتوانسته از فرصت ها بهره وری ایجاد کند و هم خود و هم جامعه را از رسیدن به نعمتی محروم کرده است.

.

انسان های خدمت رسان یا مولد ( انسان های قله) در دو بخش قابل تقسیم هستند:

.

دسته اول قله هایی هستند که ارتفاع متوسطی دارند. این قله ها علاوه بر اینکه تا حدودی سرسبزی و آبادانی را برای منطقه به ارمغان می آورند، در عین حال خودشان نیز سر سبز هستند و دار و درخت دارند. این قله های میانی هم آب انباشته شده را خودشان استفاده می کنند و هم در اختیار مناطق اطرافشان قرار می دهند. دسته دوم قله های مرتفع هستند که چنین عملکردی ندارند. هیچ قله بسیار مرتفعی را سراغ نداریم که خود قله، دار و درخت داشته باشد. این چنین قله هایی به هیچ عنوان از آب حاصل از انباشت برف، خودشان استفاده نمی کنند و آن را تماما در اختیار سایرین قرار می دهند.

.

جلسه اول - قله و دره

.

آدمیان در خیر رسانی به دیگران دقیقا همین گونه اند. افرادی که در سطح بالاتری نسبت به عموم جامعه قرار دارند، مانند قله های میانی هستند. اینان به اندازه قابل توجهی انباشت نعمت دارند. مقداری خودشان استفاده می کنند و بیشتر آن را در اختیار دیگران قرار می دهند. اینان خودشان زندگی سرسبز و شادابی دارند یا به عبارتی از حلال خدا به اندازه نیازشان بهرمند می شوند ولی بیشتر نعمت وجودیشان و انباشت نعمتشان را در اختیار دیگران قرار می دهند. اما انسان هایی هستند که نوادر تاریخ بشریت هستند. اینان قله های بسیار مرتفعی هستند که هیچ چیز برای خود نمی خواهند و همه را برای دیگران می خواهند. اینان بیشترین انباشت نعمت را دارند ولی در وجودشان سر سبزی و خرمی ظاهری وجود ندارد. اینان تمام حاصل وجودشان را صرف دیگران می کنند و هیچ برداشتی برای خود ندارند. سرور قلبی این گروه در خدمت رسانی و وقف مردم بودن است. این قله ها هستند که نام گذاری می شوند و در کتب تاریخی اسامی آن ها ثبت و ماندگار می شود. اینان دل از دنیا بریده و به حداقل های حیاتی اکتفا کرده اند. اینان محبوب ترین افراد نزد خالق و خلق هستند. سختی ها را متحمل می شوند ولی وجودشان برای دیگران است. امیرالمومنین علیه السلام با تلاش بی وقفه چاه حفر می کند و نخلستان های عظیم می سازد ولی هنوز از چاه بیرون نیامده، چاه را وقف فقرا می کند و تمام درآمد نخلستان را در میان نیازمندان تقسیم می کند اما خودش به نان جویی قناعت می کند و شب ها با شکم سیر سر بر بالین نمی گذارد.

.

سه نوع تفکر : تفکر قله ، تفکر دشت ، تفکر دره

.

تفکر قالب در برخی مردم، تفکر قله بودن است. این خوبان عالم به واسطه الطاف الهی نمی توانند قله نباشند و از تک تک فرصت های زندگی برای خیر رسانی به دیگران استفاده می کنند. اگر کسی هدیه ای به آنان می دهد، ذهنشان مشغول می شود که این هدیه برای کدامیک از اطرافیانشان مناسب تر است و چه کسی به آن بیشتر نیاز دارد. در تعالیم دین مبین اسلام به مناسبت های مختلف از جمله صدقه ، انفاق ، قرض الحسنه ، خدمت به خلق ، برطرف کردن مشکل مردم ، حسن خلق ، ایثار و … مردم به این نوع طرز تفکر دعوت شده اند.

تفکر قالب در برخی مردم، تفکر دشت بودن است. آنان به واسطه عزت نفسشان اقدام به رفع نیازهای خودشان می نمایند و برایشان ناگوار است که سنگینی بارشان روی دوش دیگران باشد. تولید و مصرفشان برابر است و آبرومندانه زندگی می کنند. در نگاه اول این تفکر محترم و ستودنی به نظر می رسد و شاید نتوان بر اساس مبانی انسانی خرده ای به آن گرفت، اما آفت این تفکر از هم گسیخته ای مردم در زندگی اجتماعی است. اگر این تفکر در جامعه ای حاکم شود روز به روز قوی قوی تر و ضعیف ضعیف تر می شود و آسیب های اجتماعی خطرساز می شود. از آیات و روایات این گونه فهم می شود که انسان مومن به شدت از این تفکر نهی شده است. با این تفکر آدمی درب خیر را بر روی خود بسته و به نوعی بی تفاوتی اجتماعی می رسد.

تفکر قالب در برخی مردم، تفکر دره بودن است. آنان به گرفتن و ندادن عادت کرده و حاصل تلاش دیگران برایشان تبدیل به توقع شده است. از بی مسئولیتی پروا ندارند و به تنبلی و سستی خو کرده اند. این گروه از هر نظر منفور خلق و خالق هستند.

.

انباشت علم:

.

برفی که در شرایط بسیار سخت در نوک قله انباشت می شود، به مرور زمان تبدیل به آب شده و در مناطق اطراف کوه جاری می گردد. در حوزه علم و معرفت نیز همین طور است. انسان بزرگی را در نظر بگیرید که از ابتدای عمر در شرایط گوناگون و با تمام سختی های موجود به فراگیری علم و کسب معرفت می پردازد و در طول سالیان دراز و در جلسات متعدد بحث و نظر و با نشستن پای درس بزرگان و مطالعات فراگیر، انباشت علوم الهی در خود ایجاد می کند و سپس در طول زمان این علوم و معارف را در اختیار جامعه و اطرافیانش و فراتر از آن در دسترس نسل های بعد از خود قرار می دهد. معمولا برکات وجودی انسان های بزرگ به مرور زمان در جامعه تسری پیدا می کند. عموم علما و بزرگان و مخترعین حاصل تالیفات، دستاوردها و اکتشافاتشان در پایان عمر و یا پس از مرگشان مورد توجه و استقبال قرار می گرفته و در تاریخ ماندگار شده است.

.

جلسه اول - قله و دره

.

باید توجه داشت قله های بلند بسیار نادر هستند. قله بودن یک آرزو است که به راحتی دست یافتنی نیست. از منظر مطالعات زمین شناسی یک عامل اصلی پیدایش کوه ها فشارهای سهمگین و لغزش لایه های زمین روی همدیگر است. زمینی لیاقت قله شدن را پیدا می کند که فشار های جانبی را تحمل کند و در اثر این فشارها از سطح زمین های مجاور جدا شده و سر بر می آورد. این که فردی نیاز های دیگران را بر نیاز های خودش مقدم بدارد مساله بسیار مهمی است و توسط هر کسی محقق نمی شود. انسان به جای اینکه فکر کند که قله باشد، باید فکر کند که چگونه قله شود. به جای اینکه رویا پردازی کند که اگر قله بود، این گونه و آن گونه می کرد، باید به این فکر کند که مسیر قله شدن چیست و چگونه باید آن را پیمود. حتی دره دوست دارد قله باشد، اما مسئله این است که هیچ تلاشی برای قله شدن نمی کند. برای قله شدن باید به این اندیشید که جامعه چه نیازهایی دارد، سپس فرصت ها را در این زمینه شناسایی کرد و پس از تلاش و کوشش در آن زمینه خاص و کسب آگاهی و علم کافی که همان انباشت برف قله است، نتایج سختی ها و تلاش ها را به مرور زمان در اختیار جامعه قرار داد. این روش قله شدن است . اگر جامعه ای نیاز به پزشک داشته باشد یا نیاز به ساخت مسکن و یا نیاز به رفع شبهات اعتقادی، قله شدن در پزشک و مهندس و عالم دینی شدن است. اگر محیط اطراف ما دچار فقر است باید با جدیت در کسب علم و تخصص بکوشیم و پس از انباشت علم و تجربه به جایگاه شغلی خوبی می رسیم و آنگاه پول و سرمایه خود را در جهت رفع نیازهای اطرافیانمان صرف می کنیم. این گونه می توانیم قله باشیم برای مناطق اطرافمان. ما باید مراقب باشیم نه تنها خودمان دره نشویم اطرافیانمان را نیز از دره شده نهی کنیم. ما باید با توجه به نیاز های جامعه و استعدادهای خودمان در هر زمینه ای که می توانیم قله شویم و در آن زمینه منشا خیر و برکت برای زمین های تشنه اطرافمان باشیم.

.

جلسه اول - قله و دره

.

فرصت های طلایی:

.

پیشنهاد های خوب و کلیدی به افراد توانمند و قوی داده می شود. هیچ گاه به یک انسان کوچک که در هیچ زمینه ای هنر و تخصصی ندارد پیشنهادهای کلیدی نمی شود. چنین انسانی در فرصت های بزرگ قرار نمی گیرد. از آن طرف انسان های بزرگ مانند قله های عظیم مدام در مسیر عبور ابرهای بارور هستند و آن ها را تبدیل به نعمت می کنند. نعمتی که هم برای خودشان و هم برای جامعه مفید است.

تکاثر ثروت ذاتا بد نیست. اگر انباشت ثروتی با هدف ایجاد آرامش و رفاه برای افراد بشر باشد، بسیار هم مطلوب است. بعد از انجام واجبات به هیچ مستحبی هم ردیف خدمت به خلق تاکید نشده است. کوه بزرگی که ۳ ماه زمستان برف را روی خود جمع می کند، در ۹ ماه دیگر سال به طور پیوسته و با یک روش مناسب این آب را به دشت ها و دره های اطرافش می فرستد.

دره هیچ تناسبی با ابر ندارد. انسان های دره که فقط مصرف کننده هستند و هیچ اثر مثبتی در زندگی دیگران ندارند، هیچ وقت به فرصت هایی که خداوند متعال در زندگی آن ها قرار داده است، توجهی نمی کنند. اینان به گرفتن و ندادن عادت کرده اند. انسان های دره انسان های پستی هستند، چون منتظر تلاش دیگران هستند تا از تلاش آن ها منتفع شوند.

.

« عبرت »

.

نوجوان تلاشگر قله می شود و نوجوان تنبل و سست دره خواهد شد.

برفی که انباشت نشود خیلی حاصلی ایجاد نمی کند. خیلی جا ها برف می بارد ولی زمین های پست برف خود را نمی توانند نگه دارند و نمی توانند منشا خیر باشند.

انسان کریم (قله) همیشه دست دهنده دارد. چنین فردی عادت رفتاری اش دهندگی است.

انسان لئیم (دره) همیشه دست گیرنده دارد. چنین فردی عادت رفتاری اش گیرندگی است.

امام صادق علیه السلام فرمودند:

«عزت مومن در بی نیازی از مردم است».

توضیح آن که آدمی تا در شرایط اضطرار قرار نگرفته است، نباید دست نیاز به سوی دیگران دراز کند و آبروی خود را به خاطر لقمه ای نان بریزد.

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند:

«درخواست کمک کردن از مردم حلال نیست مگر در فقری که به هلاکت می انجامد.»

صحبت پیرامون قله ملاک موفقیت نیست. حتی دره دوست دارد قله شود. آنچه مهم است حرکت به سوی قله شدن است.

آشنایی با زمین

.

آشنایی با زمین

.

زمین سومین سیاره‌ی سامانه‌ی خورشیدی است

.

که در فاصله‌ی ۱۵۰ میلیون کیلومتری از ستاره‌ی خورشید قرار دارد.

.

آشنایی با زمین

.

زمین یک سیاره‌ی سنگی است یعنی از خاک و سنگ تشکیل شده ‌است.

.

سطح آن بیشتر از آب مایع پوشیده شده، به همین دلیل زمین از فضا، آبی رنگ به نظر می رسد.

.

آشنایی با زمین

.

زمین کره‌ای است که روی آن زندگی می‌کنیم.

.

بنا به باورهای دینی از خاک آن آفریده شده‌ایم و روزی دوباره به خاک آن باز می‌گردیم.

.

این کره خاکی یکی از نه سیاره منظومه شمسی است که مانند سایر سیارات در مداری به دور خورشید می‌گردد.

.

زمین سیاره‌ای منحصر به فرد در منظومه شمسی است

.

که در آن آب و اکسیژن و نیتروژن که برای حیات ضروری‌اند، وجود دارد.

.

زمین تنها سیاره‌ای است که انسان‌ها تا سالیان دراز، آن را بدون حرکتِ به گرد خورشید می‌دانستند.

.

باور دیگر درباره‌ی آن صاف بودن آن بود،

.

بسیاری از مردم تا سالیان دراز چنین می‌پنداشتند که زمین صاف است.

.

اما پس از پیشرفت دانش، این باور با باور گِرد بودن آن جایگزین شد.

.

آشنایی با زمین

.

هم اکنون زمین خانه‌ی میلیون‌ها گونه از جانداران است که انسان یکی از آن‌ها است.

.

آشنایی با زمین آشنایی با زمین

.

آشنایی با زمین

.

آشنایی با زمین آشنایی با زمین

.

آشنایی با زمین آشنایی با زمین

.

آشنایی با زمین

.

آشنایی با زمین آشنایی با زمین آشنایی با زمین

.

آشنایی با زمینآشنایی با زمین

.

زمین تنها سیاره ای است که می دانیم در آن حیات وجود دارد.

.

آب، اکسیژن و انرژی حاصل از خورشید بر روی آن ترکیب می شوند

.

تا به ایجاد شرایط مناسب برای زندگی کمک کنند.

.

آشنایی با زمین

.

زمين در مداري گردش مي‌كند كه هيچ وقت از ۹۱/۵ ميليون مايل به خورشيد نزديك‌تر نمي‌شود

.

و از ۹۴/۵ ميليون مايل دورتر نیز نمي‌شود.

.

اين مدار تقريباً دايره مانند است و اگر غير از اين بود زندگي روي كره زمين غير ممكن مي‌شد

.

زيرا حيوانات و گياهان در زمستان از سرما يخ مي‌زنند و در تابستان از گرما كباب مي‌شدند. ‏

.

آشنایی با زمین

.

جوزمین لایه ای از گاز است که اطراف آن را احاطه کرده

.

و ترکیبی است از نیتروژن (نزدیک به هشتاد درصد)، اکسیژن (نزدیک به بیست درصد) و چندین گاز دیگر.

.

آشنایی با زمین

.

جو از زمين در مقابل دماهاي بسيار بالا و بسيار پايين محافظت مي‌كند.

.

جو گرما را در داخلش نگه مي دارد، آب و مواد شيميايي ديگر را دوباره به گردش در مي آورد،

.

با كمك نيروهاي مغناطيسي و الكتريكي كاري مي كند تا آب و هواي معتدلي براي زمين مهيا شود.

.

• همچنين جو جلوي مقادیر زيادی از اشعه ماوراي بنفشي كه از خورشید ساطع مي شود را سد مي كند

.

تا همه آن به زمين نرسد. وجود این اشعه در نور خورشید باعث آفتاب سوختگی پوست بدن می‌شود

.

و مواجهه طولانی مدت با آن حتی می تواند موجب بروز سرطان پوست گردد.

.

از دیگر اثرات این اشعه، مشکلات و بیماری های است که در چشم ایجاد می کند.

.

نزدیک به ۷۱٪ از سطح زمین با آب شور اقیانوس‌ها پوشیده شده‌است

.

و باقیمانده‌ی آن را قاره‌ها و جزیره‌ها تشکیل می‌دهند

.

که خود آن‌ها نیز تعداد زیادی دریاچه و دیگر سرچشمه‌های آبی را در خود جای داده‌اند.

.

بیشتر سطح قطب‌ها از یخ یا دریای یخ زده پوشیده شده‌است.

.

آشنایی با زمین آشنایی با زمین

.

همانا در آفرینش آسمان ها و زمین و آمد و شد شب و روز، نشانه هایی برای خردمندان است.

.

آیه ۹۰ سوره آل عمران

.

آشنایی با زمین

.


بلندترین نقطه بر روی خشکی‌های زمین کوه اورست نام دارد که ۸۸۴۸ متر بالاتر از سطح دریا است.

.

آشنایی با زمین

.

ژرف‌ترین قسمت دریاها نیز در نزدیکی جزایرفیلیپین در اقیانوس آرام قرار دارد.

.

عمق این ناحیه حدود ۱۱ کیلومتر پایین‌تر از سطح دریا است و به آن درازگودال ماریانا گفته می‌شود.

.

آشنایی با زمین

.

محدوده‌ی دمای هوا بر روی این کره میان ۸۹٫۲ درجه زیر صفر (قطب جنوب)

.

تا ۷۰٫۷ درجه بالای صفر(کویر لوت، ایران) قرار دارد.

.

آشنایی با زمین آشنایی با زمین

.


• بخار آبی که در سطح زمین پدید آمده‌است چون دمای بالاتری دارد به کمک جریان‌های هوا به بالا می‌رود.

.

این بخار آب متراکم می‌شود و به صورت بارندگی بازمی‌گردد.

.

• بیشتر آب بدست آمده به کمک رودخانه‌ها به سوی زمینهای پست‌تر رانده می‌شود

.

و بیشتر رودخانه‌ها آب را به اقیانوس‌ها و دریاها بازمی‌گردانند و برخی آن را در دریاچه جمع‌آوری می‌کنند.

.

• بارندگی در زمین می‌تواند بسیار گسترده باشد

.

در بعضی منطقه‌ها به‌اندازه‌ی چند متر در سال باران می‌بارد و در برخی دیگر کمتر از یک میلی‌متر در سال.

.

• نزدیک به ۹۷٫۵ درصد از آب‌های موجود در سطح زمین شور و ۲٫۵ درصد شیرین است

.

که ۶۸٫۷درصد آب‌های شیرین در حال حاضر یخ زده‌اند.

.


اگر آب دریا شیرین بود ، چه اتفاقی می افتاد ؟

.

• مقاومت آب شور دربرابر فاسد شدن ، از آب شیرین بیشتر است.

.

• اگر آب دریاها و اقیانوسها ، شیرین بود ، خطر گندیدن آب بیشتر می شد.

.

• در آن صورت ، در آب دریاها و اقیانوسها موجودی زنده باقی نمی ماند.

.

• بدین ترتیب بخش عظیمی از منبع غذایی و حتی دارویی انسانها، ازمیان می رفت.

.

• ازطرف دیگر با فاسد شدن آب دریاها و اقیانوسها، حیات انسانها و سایر حیواناتی كه در خشكی زندگی می كنند

.

نیز مورد تهدید قرار می گرفت.

.

• اینجاست كه باید تدبیر خداوند مهربان و حكیم را سپاس گفت.

.

آشنایی با زمین

.

دریا های بسیار بزرگ را اقیانوس گویند . در آب دریا ها و اقیانوس ها جانداران زیادی زندگی می‌کنند.

.

اقیانوس‌های جهان (به ترتیب وسعت) :

.
• اقیانوس آرام یا اقیانوس کبیر

.
• اقیانوس اطلس

.
• اقیانوس هند

.
• اقیانوس منجمد جنوبی

.
• اقیانوس منجمد شمالی

.

آشنایی با زمین

.

• اقیانوس آرام بزرگ‌ترین پهنه‌ی آبی این کره است که ۴۶٪ تمام آب‌های روی زمین را شامل می‌گردد

.

و بیش از یک سوم سطح زمین را می‌پوشاند.

.

به این اقیانوس، اقیانوس کبیر نیز گفته می‌شود.

.

آشنایی با زمین

.

• آب بسیار که محوطه وسیعی را فرا گیرد و به اقیانوس راه داشته باشد را دریا می‌گویند.

.

عمق دریاها مختلف و تغییر پذیر است و در بعضی نقاط بین ۱۲،۰۰۰ تا ۱۵،۰۰۰ متر می باشد.

.

• کف دریاها مانند سطح زمین ناصاف و غیر مسطح می باشد

.

و در زیر آب دره هایی وجود دارد شبیه به دره هایی که در کوه های بسیار مرتفع مشاهده می کنیم

.

و جزیره های کوچک و کم وسعت نیز قله های کوه های مرتفع زیر دریا هستند.

.

آشنایی با زمین آشنایی با زمین آشنایی با زمین آشنایی با زمین

.


از دریا واقیانوس چه استفاده ها یی می‌کنیم؟

.

۱- منبع تغذیه (صید ماهی و میگوو… )

.
۲- منبع اصلی آبهای روی زمین(تبخیر)

.
۳-گرفتن نمک و مواد معدنی ونفت

.
۴- تهیه آب شیرین

.
۵- کشتی رانی و حمل و نقل کالا

.
۶- استخراج مروارید ومرجان

.
۷- تعدیل هوا

.
۸- منبع تولید انرژی

.
۹-استفاده طبی

.

آشنایی با زمین آشنایی با زمین

.


به طور قراردادی هفت قاره شناسایی شده‌اند (از بزرگ به کوچک بر حسب مساحت):

.
آسیا، آفریقا، آمریکای شمالی، آمریکای جنوبی، جنوبگان، اروپا، اقیانوسیه

.

آشنایی با زمین

.


• در سال ۲۰۱۱، شمار ساکنانش به ۷٬۰۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ تَن رسید.

.

• میزان تراکم جمعیت در سراسر جهان بسیار گسترده و متفاوت است.

.
• بخش بزرگی از جمعیت جهان در آسیا زندگی می‌کند.

.

• روی هم رفته ۲۰۶ کشور در جهان وجود دارد.

.
قاره آسیا که کشور ما در آن قرار دارد، ۶۰ درصد جمعیت دنیا و۲۹/۵ درصد تمام خشکی ها را داراست.

.
• جنوبگان به قاره‌ای گفته می‌شود که پیرامون قطب جنوب را در بر گرفته است.

.
• این قاره سردترین نقطه‌ی کره‌ی زمین بوده و کمابیش تمام سطح آن با یخ پوشیده شده ‌است.

.
• جنوبگان پنجمین قاره‌ی بزرگ پس از آسیا، آفریقا، آمریکای شمالی و آمریکای جنوبی است،

.

ولی با این وجود، کمترین جمعیت در میان تمام قاره‌ها را دارد.

.
• جنوبگان، دورافتاده‌ترین قاره‌ی زمین محسوب می‌شود که تنها ساکنانش را

.

پنگوئن‌ها، چند گونه‌ی خاص حیوانات و گروهی از دانشمندان و محققان تشکیل می‌دهند.

.

آشنایی با زمین آشنایی با زمین آشنایی با زمین آشنایی با زمین

.


زمین شرایط بسیار منحصر بفردی دارد.

.

هیچکدام از سیارات دیگر آب مایع و جو پر اکسیژن نداشته و حیات در آنها وجود ندارد.

.

آشنایی با زمین

.


کوه به برآمدگی‌های سطح زمین گفته می‌شود که ارتفاع آن از ۶۰۰متر بیشتر باشد.

.

• همه‌ی رودخانه‌های مهم جهان از کوه‌ها سرچشمه می‌گیرند

.

و بیش از نیمی از آبی که انسان‌ها نیاز دارند از کوه‌ها به دست می‌آید.

.

• به زنجیره‌ای از کوه‌های به‌هم‌پیوسته، رشته‌کوه گفته می‌شود.

.

مهمترین رشته کوههای ایران:

.
• رشته‌کوه البرز

.
• رشته‌کوه زاگرس

.
• رشته‌کوه بینالود

.
• رشته‌کوه هزارمسجد

.

آشنایی با زمین

.

( دماوند بلندترین کوه ایران )

.

آشنایی با زمین آشنایی با زمین آشنایی با زمین

.

در یک کوه مرتفع شرایط آب‌وهوایی از دامنه تا قله‌ی آن متفاوت است.

.

در مقایسه با پایه‌ی کوه، قله‌ی آن سردتر است و حتی ممکن است پوشیده از برف باشد.

.

علاوه بر این در قله‌ی کوه‌ها اکسیژن کم‌تری وجود داشته و اشعه‌ی خورشید تأثیر بیشتری دارد.

.

به همین دلیل گونه‌های مختلفی از گیاهان و جانوران در یک کوه زندگی می‌کنند.

.

آشنایی با زمین

.

دماوند

.

آشنایی با زمین آشنایی با زمین آشنایی با زمین

.


آتشفشان روزنه‌ای در سطح زمین است که

.

سنگ‌های گداخته، خاکستر و گازهای درونش از آن به بیرون فوران می‌کنند.

.

آشنایی با زمین

.

مشاهده فیلم ۵ فوران بزرگ آتشفشانی دنیا

.

 

کوه‌های آتشفشانی به دلیل فوران‌های آتشفشانی به وجود آمده‌اند.

.

در این کوه‌ها، گدازه‌ها به سطح زمین می‌رسند و سرد و سخت می‌شوند و این کوه‌ها را تشکیل می‌دهند.

.

آشنایی با زمین

.

مشاهده فیلم ورود مواد مذاب آتشفشان به اقیانوس

.

 


زمین دارای لایه های مختلفی است.

.

آشنایی با زمین آشنایی با زمین
.

زمین لرزه نتیجه‌ی رهایی ناگهانی انرژی از داخل پوسته است که امواج ارتعاشی را ایجاد می‌کند.

.

مقدار بزرگی یک زلزله متناسب با انرژی آزاد شده زلزله است.

.

زلزله‌های کوچک‌تر از بزرگی ۳ ریشتر اغلب غیر محسوس و بزرگ‌تر از ۶ ریشتر خسارت‌های جدی را به بار می‌آورند.

.

آشنایی با زمین آشنایی با زمین

.

میدان مغناطیسی زمین :

.
• زمین همانند یک آهن ربای بزرگ است،
.
یعنی به گونه ای عمل می کند که انگار در مرکز آن یک آهن ربای بزرگ کار گذاشته اند
.
که دو سرش از دو طرف زمین به نام های قطب های شمال و جنوب مغناطیسی خارج شده است.
.
• میدان مغناطیسى همانند پوست پیاز، کره خاکى ما را در برگرفته است.
.
• توفانهاى خورشیدى زمین را مورد حمله قرار داده و موجب بروز توفانهاى الکتریکى در آن مى‌گردند.
.
این توفانها بر روى سیستمهاى الکتریکى زمین اثر مى‌گذارد وباعث بروز مشکلات فراوان در آن می‌شوند.
.
میدان مغناطیسى  کره خاکى ما را از توفانهاى خورشیدى و تشعشعات فضایى حفظ مى‌کند.

.

آشنایی با زمین

.


زمین دارای نیروی جاذبه می باشد که اجسام را به سوی خود می‌کشد.
.
نيروي جاذبه، كششي است كه بين همه اشيا به خاطر جرمشان به وجود مي آيد.
.
به واسطه نيروي جاذبه، شيئي كه نزديك سیاره زمين است به سوي سطح سياره مي افتد.

.
اگر زمین نیروی جاذبه نداشت:

.
• اجسامی که بر روی آن هستند، سنگینی و وزنی نداشتند، به فضا می‌پریدند و همانجا می‌ماندند.
.
• آبهای دریاها در جای خود نمی‌ماندند و به زودی در فضا پخش می‌شدند.
.
• اگر نیروی جاذبه نبود، هوائی که کره زمین را فرا گرفته بر گرد زمین نمی‌ماند
.
و زندگی برای موجودات به واسطه از بین رفتن هوا محال بود.
.
• ابرها معلق می‌ماندند و آبهائی که از زمین در اثر تبخیر خورشید بالا رفته بود، باز نمی‌گشت.
.
• بارانی نمی‌بارید و برفی نبود. نه جوئی یافت می‌شد و نه رودی و دریائی در زمین باقی می‌ماند.
.
• اگر جاذبه نبود، تجاذبی که میان زمین و خورشید و ستارگان برقرار است، از میان می‌رفت.
.
به جهت این نیروست که آسمانها و زمین هر کدام در جای خود استقرار دارند.
.
• اگر نیروی جاذبه نمی‌بود، نابودی حیات در زمین قطعی به نظر می رسید.

.

آشنایی با زمین

.

عقیده نیوتون کاشف نیروی جاذبه این است که :

.

منشأ جاذبیت زمین، اراده آفریدگار است و بس.


.
حرکات زمین

.

• زمین زیر پای ما ممکن است آرام به نظر برسد،
.
اما در واقع هم به دور خورشید می گردد و هم مثل فرفره به دور خودش می چرخد.
.
• زمین با سرعت ۱۰۵۰۰۰ کیلومتر در ساعت (۶۵۰۰۰ مایل در ساعت) به دور خورشید می گردد.
.
سفر زمین به دور خورشید یک سال طول می کشد و در هر ۲۴ ساعت هم یک بار به دور محورش می‌چرخد.

.

حرکات زمین

.

 

.
روز و شب
.
• همانطور که زمین حول محور خود می چرخد، نیمی از آن در نور خورشید است و روز را تجربه می کند،
.
در حالی که نیمه دیگر به تاریکی فرو می رود و شب است.
.
زمین همیشه به سمت شرق می چرخد،
.
بنابراین به نظر می رسد که خورشید و ستاره ها در شرق طلوع می کنند و در غرب غروب می کنند.

.

آشنایی با زمین آشنایی با زمین

.


• علت پیدایش فصول بر می‌گردد به انحراف محور قطبین زمین از راستای قائم
.
که حدود ۲۳/۵ درجه است و سبب می‌شود که در گردش زمین به دور خورشید در طول یک سال،
.
تغییر زاویه‌ای در تابش خورشید نسبت به مناطق مختلف زمین به وجود بیاید.
.
همین امر موجب به وجود آمدن تفاوت دمایی و تفاوت در میزان بارش باران و نهایتاً دگرگونی فصل‌ها می‌شود.
.
• انحراف محوری زمین به این معنی است که یک نیمکره
.
به سمت خورشید متمایل می شود و تابستان را تجربه می کند،
.
در حالی که نیمه دیگر از خورشید دور می شود و در آن زمستان است.
.

آیا در تابستان زمین به خورشید نزدیک‌تر است؟

.

بیشتر مردم فکر می‌کنند در تابستان زمین به خورشید نزدیک‌تر است
.
و از این رو علت گرم و سرد شدن هوا در طول سال را به دور و نزدیک شدن آن از خورشید نسبت می‌دهند.
.
این فرض می‌توانست وقتی صحیح باشد که در فصل تابستان تمام قاره‌ها تابستان را تجربه کند.
.
اما وقتی ما در ایران که در نیم‌کره‌ی شمالی ساکن هستیم فصل تابستان را سپری می‌کنیم،
.
مردم نیم‌کره‌ی جنوبی زمین مثل ساکنان کشورهای استرالیا و برزیل و آفریقای جنوبی،
.
فصل زمستان را تجربه می‌کنند،
.
و برعکس وقتی زمستان به ایران می‌رسد آن‌ها طعم گرمای تابستان را می‌چشند!
.
برخلاف باور بسیاری از مردم، تاثیر دور و نزدیک‌شدن زمین از خورشید بر روی تغییرات آب‌وهوایی
.
بسیار ضعیف‌تر از تاثیر زاویه تابش خورشید است.

.

چرا چرخش زمین را احساس نمی‌کنیم؟

.

 

.

پس چرا ما حرکت زمین را احساس نمی‌کنیم؟

.

جواب بسیار ساده است، ما هم همراه زمین حرکت می‌کنیم.
.
چون زمین با سرعت ثابت حرکت می کند ما آن را حس نمی کنیم.
.
مثلا تصور کنید شما سوار هواپیمایی باشید که با سرعت ثابت در حال حرکت است،
.
در این حالت چون شما با همان سرعت هواپیما در حرکت هستید، آن را حس نمی کنید
.
و تنها با نگاه کردن به ابرها می توانید بفهمید که در حرکت هستید.
.
اگر زمین دچار تغییر سرعت شود و شتاب بگیرد، آنگاه شما نیز حرکت زمین را حس می کنید
.
که مانند ترمز ناگهانی در ماشین است و چندان خوش آیند نیست.
.

آفرینش آسمان پر شکوه، این همه کرات عالم بالا،

.

میلیون ها آفتاب درخشان و ستارگان زیبا و دل انگیز

.

که در یک شب تاریک و پر ستاره با چشمک زدن های پر معنی با ما سخن می گویند،

.

و هزاران عالم بزرگ دیگر که با چشم دیده نمی شوند

.

و به مراتب از آنچه با چشم می بینیم بیشتر و برتر و بالاتر است،

.

با آن نظام دقیق و عجیب خود که سراسر آنها را همچون حلقه های یک زنجیر به هم پیوسته است

.

و هم چنین آفرینش زمین با انواع مظاهر حیات و زندگی نباتی و حیوانی،

.

همه و همه جلوه های ذات پاک او و آیینۀ درخشان قدرت، علم و یگانگی او هستند.

.


• کشور عزیزمان ایران رتبه نخست گاز طبیعی جهان و رتبه چهارم نفت جهان را داراست.

.

• همچنین ایران ۷٪ معادن جهان را دارا می‌باشد. ارزش این معادن ۷۰۰ میلیارد دلار برآورد شده است.

.

• مهمترین معادن ایران:

.
• معدن مس سرچشمه ،

.
• معدن روی انگوران ،

.
• معدن روی مهدی‌آباد،

.
• معدن سنگ آهن سنگان و

.
• معدن گل گهر سیرجان .

.

ایران کشوری است با ذخایر غنی زیر زمینی.

.
ذخایر زیر زمینی و معدنی مهم ایران عبارتند از:

.
• نفت گاز طبیعی

.
• آهن و مس

.
• طلا نقره روی سرب

.
• کرومیت منگنز تیتانیم اورانیم زغال سنگ قلع

.
• سنگ‌های قیمتی مانند فیروزه

.
• گچ و نمک

.

معدن مکانی است که فلزات و یا سنگهای گوناگون باارزش داشته باشد.

.

آهن                                نقره

.

آشنایی با زمین آشنایی با زمین

.

مس                               طلا

.

آشنایی با زمین آشنایی با زمین

.

کرومیت                          اورانیوم

.

آشنایی با زمین آشنایی با زمین

.

سنگ های قیمتی                       تیتانیوم

.

آشنایی با زمین آشنایی با زمین

.

زغال سنگ

.

آشنایی با زمین

.

• وجود آب به صورت مایع در کره زمین،

.
• فاصله‌ی زمین از خورشید،

.
• سرعت گردش آن به دور خود،

.
• شیب آن نسبت به محورش،

.
• نگهداری هواکُره در پیرامون خود و

.
• میدان مغناطیسی محافظ پیرامون زمین،

.
همگی باعث شده‌اند تا چنین وضعیت آب و هوایی در زمین حاکم باشد و امکان زندگی در آن فراهم باشد.

.
آشنایی با زمین
.

«إِنَّ فِی خَلْقِ السَّماواتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلاَفِ اللَّیلِ وَالنَّهَارِ وَالْفُلْک الَّتِی تَجْرِی فِی الْبَحْرِ بِمَا ینْفَعُ النَّاسَ

.

وَمَا أَنْزَلَ اللّهُ مِنَ السَّماءِ مِن مَاءٍ فَأَحْیا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَبَثَّ فِیهَا مِن کلِّ دَابَّةٍ

.

وَتَصْرِیفِ الرِّیاحِ وَالسَّحَابِ الْمُسَخَّرِ بَینَ السَّماءِ وَالْأَرْضِ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یعْقِلُونَ»

.

«قطعاً در آفرینش آسمان ها و زمین و پی در پی آمدن شب و روز و کشتی هایی که در دریا روان اند،

.

با آنچه به مردم سود می رساند و آبی که خدا از آسمان فرو فرستاده و با آن، زمین را پس از مردنش زنده نموده

.

و از هرگونه جنبده ای در آن پراکنده کرده و (هم چنین در) دگرگونی بادها و ابرهایی که میان آسمان و زمین مسخّر است،

.

نشانه هایی هست برای گروهی که خردورزی می کنند».

.

نظم و هماهنگی در همه جای عالم یکی از دلایل یکتایی پروردگار است.

.

هماهنگی و نظام شگفت انگیزی که در هر موجود از جمله اجرام آسمانی به چشم می خورد،

.

ما را به یگانگی مبدأ آفرینش راهنمایی می کند.

.

آشنایی با زمین

ادامه جلسات:

آشنایی با انسانگستره آفرینش _ جلسه دهم _ آشنایی ب انسان

نهنگ و حضرت یونس

بسمه تعالی

.
جلسه سوم کارگاه حیوانات قرآنی

.
داستان نهنگ و حضرت یونس علیه السلام

.

نهنگ کوچولو تازه متولد شده بود. اون شانزده ماه تو شکم مامان نهنگه بود.

.

پدرش با خوشحالی به اون نگاه کرد و گفت: “سلطان” اسمش را سلطان می گذارم.

.

زیرا او باید سلطان همه ی دریاها و اقیانوس ها باشد و این طور شد که نهنگ کوچک ما سلطان نام گرفت.

.

.نهنگ و حضرت یونس
.

سلطان کوچولو شش ماه از مامان نهنگه شیر خورد. حالا دیگر زمان جدایی از مادرش بود.

.

و کار بابا نهنگ شروع می شد. پدر هر روز سلطان کوچولو رو برای آموزش به مناطق دورافتاده ای می برد.

.

اولین آموزش پدر به سلطان آموزش پریدن بود. پدر به سلطان گفت جوری باید بپرد که سرش به خورشید برسد.

.

نهنگ و حضرت یونس

.

دومین آموزش نحوه به کار گرفتن دُم بود.

.

سلطان باید با دمش محکم به دریا می کوبید به طوریکه از صدای کوبیدن دم به آبِ دریا ، آسمان به لرزه بیافتد.

.

نهنگ و حضرت یونس

.

سلطان بعد از هر تمرین خیلی خسته می شد.

.

تمرین سختی بود اما با هر بار انجام دادن احساس بهتری نسبت به خودش پیدا می کرد

.

تا اینکه این کار نه تنها برایش سخت نبود بلکه لذت بخش هم بود.

.

یک روز پدر سلطان، سلطان را که برای خودش نهنگ بزرگ و قدرتمندی شده بود ، صدا زد و گفت :

.

می خواهم تو را به جایی ببرم. پدر جلو می رفت و سلطان هم پشت سر او. تا اینکه به یک اسباب بازی چوبی رسیدند.

.

در روی این اسباب بازی مخلوقات عجیب و غریبی دیده می شد که سلطان تا به حال آنها را ندیده بود.

.

نهنگ و حضرت یونس

.

مخلوقاتی که روی پاهایشان راه می رفتند، دست تکان می دادند و…

.

پدر به سلطان که با حالت تعجب به آنها نگاه می کرد ،گفت:

.

این یک کشتی است و این مخلوق عجیب “انسان” است.

.

سلطان اسم انسان را از پدرش شنیده بود، شنیده بود که برخی انسان ها دشمن نهنگ ها هستند

.

و برای رسیدن به منافع بیشتر نهنگ ها را شکار می کنند.

.

سلطان به پدر خود گفت: چگونه موجودی به این کوچکی و لاغری این قدر مهم است؟

.

من می توانم به راحتی این کشتی و آدم هایش را یک لقمه کنم.

.

پدر گفت این موجودی که تو از دور دیدی موجود زیرک و باهوشی است و خطرناک ترین دشمن ما نهنگ هاست.

.

سلطان با تعجب بیشتری پرسید این موجود کوچک خطر خود را کجا پنهان کرده است؟

.

پدر گفت: سر آدم را دیدی؟ و دیدی که از موی سیاه پوشیده شده است؟

.
راز قدرت انسان در مغز او نهفته است.

.
سلطان گفت: سر آدم به اندازه کوچک ترین دندان من است .

.
پدرش با تاکید بیشتری گفت: دندان های تو آشکارند و مغز او مخفی است.

.

فرق قدرت تو با انسان همین است.

.

وقتی انسان به تو ضربه می زند اصلاً نمی فهمی از کجا و چگونه این ضربه را خوردی.

.
تو در درگیری با انسان از تمام هیکلت استفاده می کنی ، اما انسان از هیچ یک از اعضای بدن خود استفاده نمی کند.

.

او به وسیله مغز خود ابزاری ساخته و از آن ابزار در مقابل ما استفاده می کند که برای ما نهنگ ها کاملا ناشناخته است.

.
سلطان با شنیدن حرف های پدرش گیج تر شد” انسان توانمندی دارد که نهنگ ندارد.”

.
روزها گذشت. سلطان همچنان به انسان فکر می کرد و قدرت او.

.
یک روز سلطان موج بزرگی را دید که یکی از صخره های ساحل را نابود کرد و صخره خرد شد.

.

سلطان میدانست که موج ضعیف تر و نرم تر از صخره ی سنگی است

.

اما چگونه این موجود ضعیف توانست صخره قوی را نابود کند؟

.
این سوال فکر سلطان را به خود مشغول کرده بود و روزها و ماه های متوالی به بررسی امواج دریا پرداخت

.

تا این راز توانمندی موج را فهمید.

.

نهنگ و حضرت یونس

.

او کشف کرد که “موج هیچ گاه ازحرکت خود باز نمی ایستد. از برخورد با صخره خسته نمی شود.

.

موج هرروز و هر ساعت در حرکت و تلاش است و این راز توانمندی اوست.”

.

سلطان با خود گفت: فهمیدم راز توانمندی انسان و موج یکی است.

.

سلطان دیگر سلطانِ آب ها شده بود. بزرگترین و قوی ترین موجود در دریا و اقیانوس ها.

.

او نهنگ قدرتمندی شده بود که می توانست هزاران هزاران کوسه ماهی را ببلعد.

.

او حتی می توانست کشتی ها را غافل گیر و آن ها را غرق کند.

.

شبی دریا طوفانی و متلاطم بود. سلطان دریا ی متلاطم را خیلی دوست داشت.

.

همین طور که داشت در آب با امواج می چرخید ، چشمش به یک کشتی افتاد.

.

به سرعت خود را به کشتی رساند تا او را ببلعد که ناگهان دید چیزی از سطح کشتی به داخل آب افتاد.

.

سلطان به سمت آن حرکت کرد، انسان بود. در امواج دریا در حال دست و پا زدن بود.

.

سلطان با یک حرکت سریع او را بلعید و دهانش را بست.

.

نهنگ و حضرت یونس

.

سلطان ناگهان صدایی شنید.

.

“ما او را روزی و غذای تو قرار ندادیم ، بلکه تو را پناهگاه و نگهبان او قرار دادیم.”

.
سلطان به قدری متعجب بود که نابود کردن کشتی را فراموش کرد.

.

این صدای یکی از فرشتگان خدا بود که با سلطان صحبت می کرد.

.

به فرشته گفت: من چه چیز را بلعیدم؟ فرشته گفت: تو یونس علیه السلام را بلعیدی.

.

یونس پیامبری سرشار از آرامش و انسانی بخشنده است.

.
سلطان گفت : چرا او خودش را به دریا انداخت؟

.
فرشته گفت:

.

«فَسَاهَمَ فَكَانَ مِنَ الْمُدْحَضِينَ»

.

آیه مبارکه ۱۴۱ – سوره مبارکه صافات

.

(کشتی به خطر افتاد و اهل کشتی معتقد شدند که خطا کاری در میان آنهاست،

.

خواستند قرعه زنند تا خطا کار را به قرعه تعیین کرده و غرق کنند)

.

یونس قرعه زد و به نام خودش افتاد و از مغلوب شدگان (و غرق شوندگان) گردید.

.
حضرت یونس علیه السلام از طرف خداوند برای هدایت مردم به پیامبری انتخاب شد.

.

او سال های زیادی مردم را نصیحت کرد و به خداپرستی دعوت کرد ، اما تنها دو نفر به او ایمان آوردند.

.

حضرت یونس (ع) به درگاه خدا شکایت کرد و از خداوند برای آن قوم تقاضای عذاب نمود.

.

مردم وقتی نشانه های عذاب را دیدند از رفتار خود پشیمان شدند و توبه کردند

.

خدای مهربون هم عذاب را از آن شهر دور کرد.

.

اما یونس به طرف آن مردم بر نگشت و بدون اینکه فرمانی از سوی خدا به او برسد سوار برکشتی شد و از پیش آن مردم رفت.

.

وقتی کشتی به وسط دریا رسید، تو رسیدی. زمانی که تو خودت را به کشتی می زدی

.

سرنشینان کشتی برای رهایی از غرق شدن تصمیم گرفتند یک نفر را به داخل آب بیندازند تا طعمه تو بشه و از خطر خلاص شوند.

.

نهنگ و حضرت یونس

.

پس قرعه کشی کردند و اسم یونس درآمد. بنابراین او را به دریا پرتاب کردند.

.

سلطان در عمق دریا شنا می کرد. حال عجیبی داشت.

.

با خود فکر می کرد چطور یونس از شکم من نجات پیدا خواهد کرد؟

.

سلطانی که حداقل روزی هزار کیلو ماهی میخورد لب به هیچ چیز نمی زد. او نمی خواست آسیبی به یونس برسد.

.

سه روز گذشت. ضعف و گرسنگی تمام وجود سلطان را فراگرفته بود.

.

.

خدایی جز تو نیست پاک و منزهی به راستی که من از ستمکارانم.

.

آیه شریفه ۸۷ – سوره مبارکه انبیاء

.

این چه صدایی است؟ این صدا برای سلطان نا آشنا بود. به اطراف خود نگاه کرد، صدا باز تکرار شد.

.

« لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحَانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ »

.
این صدا دائماً تکرار می شد ، بدون لحظه ای توقف. ناگهان جرقه ای در ذهن سلطان زد.

.

این صدای همان پیامبر زندانی در شکمش بود که داشت با خدا صحبت می کرد.

.

سلطان نیز با یونس هم صدا شد.

.

« لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحَانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ »

.
که ناگهان صدایی در تمام دریا پیچید:

.

« فَلَوْ لَا أَنَّهُ كَانَ مِنَ الْمُسَبِّحِينَ * لَلَبِثَ فِي بَطْنِهِ إِلَى يَوْمِ يُبْعَثُونَ »

.

آیه ۱۴۳ و ۱۴۴ – سوره مبارکه صافات

.

اگر او از زمره تسبیح کنندگان نبود ، قطعاً تا روزی که برانگیخته می شوند (قیامت) در شکم ماهی می ماند.

.

یونس نجات یافته بود. فرشته به سلطان گفت:

.

یونس را به ساحلی برسان و او را با احترام از شکم خود خارج ساز.

.

پایان داستان نهنگ و حضرت یونس

آشنایی با آب

.

آشنایی با آب

.

اگر کسی از فضا به زمین نگاه کند، آن را یک سیاره آبی رنگ و پرآب خواهد دید.

.

آشنایی با آب

.

— ۹۷ درصد از آبهای موجود در این سیاره در اقیانوس‌ها و دریاها انباشته شده‌اند.

.
— مقدار قابل توجهی از کل آبهای سطح کره زمین به‌صورت مناطق قطبی، یخچال‌های طبیعی، رطوبت هوا و خاک می‌باشد که عملاً غیرقابل دسترسی‌است.

.
— تنها درصد کمی از آن در رودخانه‌ها جاری بوده یا به‌صورت دریاچه‌های شیرین و منابع زیرزمینی قرار گرفته‌اند و انسان‌ها آب آشامیدنی خود را از این منابع تأمین می‌نمایند.

.

آشنایی با آب

.

آب ماده ای فراوان در کره زمین است و به شکل های مختلفی همچون دریا ، باران ، رودخانه و… دیده می‌شود.

.

اما مقدار محدودی از آن قابل آشامیدن است.

.

آشنایی با آب

آشنایی با آب آشنایی با آب

.

آب بعد از هوا مهم ترین ماده‌ی مورد نیاز موجودات زنده است. همچنین از منابع مهم محیط زیست است و زندگی و سلامت همه‌ی موجودات زنده اعم از انسان ها ، گیاهان و جانوران به وجود آن بستگی دارد . بیش از دو سوم کره ی زمین راآبها فراگرفته است اما بیشتر این آبها دارای نمک می باشند و تنها حدود یک درصد کل آبهای موجود، شیرین و قابل استفاده است.

.

آشنایی با آب

.

— بخارآب موجود در جو در متعادل نگه داشتن دمای جو کره زمین نقش عمده‌ای دارد.

.

آشنایی با آب آشنایی با آب

.

— در قرآن کریم: آب، رزق الهی است و باید از آن به جا استفاده شود.

.
— پدیدآورنده و نازل‌کنندة آب آشامیدنی خداست .

اوست که باآب انسانها و حیوانات را سیراب می‌کند.

— خداوند بر انسانها به سبب نازل کردن آن منّت گذارده.

وجود چشمه‌سارها را بر روی زمین از آیات الهی معرفی کرده است.

— چشمه‌های بهشتی را یکی از بهره‌های متقین در بهشت توصیف کرده و جهنمیان را ازآب آشامیدنی محروم نموده است.

.

آشنایی با آب

.

— آبها در اشکال متفاوتی بر روی زمین یافت می‌شوند.

.
تنها ماده ای است که در طبیعت به هر سه حالت جامد، مایع و گاز وجود دارد.

— ابرها در آسمان، موج دریا، کوه یخی، توده های یخی در دل کوه ها و منابع آبی زیرزمینی تنها چند شکل از آن می‌باشند.

طی اعمال تبخیر، میعان، انجماد و ذوب، مرتباً از حالتی به حالت دیگر تبدیل می‌شود.

این پدیده تبدیل آب را چرخه بزرگ آب می‌نامند.

.

آشنایی با آب

.

مهمترین منابع آب در کره زمین عبارتند از:

.

آبهای زیرزمینی— (چشمه و قنات و چاه)

آبهای جوی (باران و برف)

آبهای سطحی (رودخانه، دریاچه،, دریا و اقیانوس)

— همچنین بخشی ازآب موجود در کره زمین به‌صورت بخار در آتمسفر و بخش دیگری نیز به‌صورت جامد در یخچال‌های طبیعی وجود دارد.

.

یخچال‌های طبیعی توده‌های بزرگی از یخ و برف می‌باشند که در مناطقی که سرد و یخبندان است تشکیل می‌شوند. در این نوع مناطق ریزش برف بیش از مقدار ذوب و تبخیر آن می‌باشد. البته وجود سرما در یک منطقه برای تشکیل یخچال کافی نیست. برای تشکیل یخچال علاوه بر وجود سرما حتما ریزش زیاد برف نیز لازم است.

.

چند یخچال طبیعی و زیبا را با هم ببینیم.

.

آشنایی با آب آشنایی با آب آشنایی با آب آشنایی با آب آشنایی با آب آشنایی با آب

.

چشمه

.

— هرگاه آبهای زیرزمینی از راههای طبیعی به خارج راه پیدا کنند چشمه‌ها را تشکیل می‌دهند.

بعضی از چشمه‌ها برای تمام سال و بعضی‌ها برای مدت کوتاه و یا بطور متناوب جاری هستند.

.

آشنایی با آب آشنایی با آب

.

چند عکس از چشمه های پلکانی بی نظیر باداب سورت در کشور خودمان ببینیم.

.

آشنایی با آب

.

این چشمه ها در نزدیکی ساری واقع شده اند.

.

آشنایی با آب آشنایی با آب آشنایی با آب آشنایی با آب آشنایی با آب

.

قنات

.

قنات از ابداعات بی نظیر ایرانیان است.

.

ایرانیان قدیم برای استفاده از آب در مناطق خشک از این روش بهره گرفته‌اند.

.

آشنایی با آب آشنایی با آب

.

تفاوت دریا واقیانوس

.

اقیانوسها سطح وسیعتری دارند.

— اقیانوسها عمق بیشتری نسبت به دریا ها دارند.

— اقیانوسها ارتباط گسترده ونامحدود با یکدیگر دارند.

.

آشنایی با آب آشنایی با آب آشنایی با آب

.

علت آبی بودن دریا به دلیل جذب نور خورشید درآب است وآب دریا به شدت رنگ‌هایی که دارای طول موج بسیار مانند قرمز هستند را به خود جذب می‌کند و در نتیجه نور آبی که در آخرین طیف قرار دارد کمتر جذب می‌شود و ما به همین دلیل آن را آبی می‌بینیم.

.

آشنایی با آب

 

— رود چیست؟

.
— رود آب شیرینی است که در سطح خشکی جریان می یابد و معمولاً به دریا می ریزد.

— رودها از کجا شروع می شوند و کجا تمام می شوند؟

— رودها از منبعشان در زمین های بلندتر، مثل کوه ها یا تپه ها شروع — می‌شوند. اینجا جایی است که باران یا برف ذوب شده جمع می‌شود و نهرهای کوچکی را تشکیل می‌دهد.

— این نهرها یا آب بیشتری جمع می‌کنند و بزرگ تر می شوند و یا به نهرهای دیگر برخورد می کنند و به آنها آب اضافه می کنند.
— اکثریت بزرگی از رودها در نهایت آبشان را در دریا یا دریاچه خالی — می‌کنند.

.

آشنایی با آب

.

— بیشتر مناطق مسکونی در امتداد رودهای اصلی ساخته می‌شود.

رودها برای ما غذا، انرژی، تفریح و سرگرمی، مسیرهای حمل و نقل و راه آب برای آبیاری و نیز آب برای آشامیدن تأمین می‌کنند.

.

آشنایی با آب

.

— ⇐ چرا رودها اهمیت دارند؟

.
— رودها آب حمل می‌کنند و با خودشان مواد مغذی خاک را به مناطق سراسر زمین حمل می‌کنند.

آنها نقش خیلی مهمی در چرخه آب بازی می‌کنند و برای آبهای سطحی مثل کانال عمل می‌کنند.

.
— ⇐ محیط زندگی

.
— رودها محیط زندگی و محل تأمین غذا برای بسیاری از موجودات زنده زمین هستند.

قدرت عظیم بعضی از آنها چشم انداز باشکوهی می آفریند.

.
— ⇐ حمل و نقل

.
— رودها مسیرهای مسافرتی برای بازرگانی و سیاحت و تفریح مهیا می‌کند.

.
— ⇐ کشاورزی

.
— دره ها و جلگه های رودها خاک باروری را فراهم می‌کند.

همچنین در مناطق خشک کشاورزان کشتزارهایشان را از طریق خندق هایی که در نزدیکی رودها می‌کنند، آبیاری می‌کنند.

.
— ⇐ انرژی

.
— رودها یک منبع انرژی مهم هستند.

در ابتدای دوره صنعتی شدن، آسیاب ها، مغازه ها و کارخانه ها در نزدیکی رودهایی که آبشان جریان سریعی داشت ساخته می شدند.

.

آشنایی با آب

.

مهمترین رودخانه های ایران را می شناسید؟

ارس

اترک

زرینه رود

کارون

زاینده رود

جاجرود

سفید رود

طالقان رود

باهو کلات

.

آبهای روی سطح زمین، نقش های مهمی ایفا می‌کنند.

.

— رودخانه‌ها آب مورد نیاز کشاورزی را فراهم می‌کنند .
—
—— و دریاها هم وسیله ای برای تجارت و مبادله کالاها محسوب می‌شوند.

.

آشنایی با آب آشنایی با آب

.

راستی اگر آب نبود ما این زیباییها را نداشتیم.

.

البته اگر آب نبود ما هم نبودیم!

.

مشاهده فیلم زیبایی از طبیعت دنا در کشور عزیزمان.

.

آشنایی با آب

.

باران و برف چگونه شکل می‌گیرد؟

.

آشنایی با آب

.

آب در قرآن اهمیتی بسیار دارد. خداوند در آیات متعدد، انسان را به تفکر درآب و شکرگزاری این نعمت بزرگ یادآوری کرده است.

به عنوان برکت خداوندی است که حیات می‌بخشد، حیات را حفظ می‌کند و بشر و زمین را پاکیزه می‌گرداند.

عرش خدا بر روی آب و بهشت به صورت باغهایی که نهرهایی زیر آنها جاری است تشریح می‌شود.

به نظر می‌رسد که در قرآن با ارزش‌ترین آفریده خداوند بعد از انسان می‌باشد.

.

حالتهای مختلف آب در علم هواشناسی

.

مه

.

آشنایی با آب

.

شبنم

.

.

رگبار

.

آشنایی با آب

.

بخار

.

آشنایی با آب

.

ابر

.

آشنایی با آب

.

باران

.

آشنایی با آب

.

تگرگ

.

آشنایی با آب

.

برف

.

آشنایی با آب

.

— وقتی هوای گرم به بالای آسمان صعود می‌کند، بخارآب را هم همراه خودش به بالا می‌برد.

در بالای آسمان بخارآب سرد شده و قطره‌های آب دور ذرّه‌های ریز گرد و غبار موجود در هوا تشکیل می‌شود.

مقداری از بخارآب هم به شکل بلورهای ریز یخ منجمد می‌شود که قطره‌های سردشده را جذب می‌کند.

قطره‌ها به شکل بلورهای یخ منجمد شده و کریستال‌های بزرگ‌تری را تشکیل می‌دهد که آن‌ها را برف‌ریزه می‌نامند.

برف‌ریزه‌ها به هنگام سنگین‌شدن، پایین‌تر می‌آیند.

.

آشنایی با آب

.

برف به‌جهت این‌که آب جامد محسوب می‌شود، منبع بسیار مهمی برای تأمین آب آشامیدنی به‌شمار می‌رود. برف به خاطر اینکه رفته‌رفته باز می‌شود اهمیت بیش‌تری نسبت به باران دارد. چون برف محتوی مقدار زیادی هواست، رسانای ضعیفی برای گرما شناخته می‌شود. به‌همین علت پوششی از برف می‌تواند سبزی‌های در حال خواب مزارع را محافظت کند یا از درختان در مقابل سرمای بیش از حد نگه‌داری کند و اسکیموها را در کلبه‌های برفی امان دهد. در حقیقت برف بزرگ‌ترین پشتوانه بر زندگی بشر در زمینه‌ی آبیاری و کشاورزی است.

.

آلودگی آب تاثیر منفی بر سلامت انسان وسایر موجودات دارد.

.

آشنایی با آب

.

بیشترین تلفات خانگی آب مربوط به مصارف شستشو است.

.

آشنایی با آب

آشنایی با آب آشنایی با آب

.

انسان می تواند بدون غذا، چند روزی زنده بماند ولی بدون آب به زودی زندگی خود را ازدست می دهد.

.

آشنایی با آب آشنایی با آب آشنایی با آب

.

—بر اساس باورهای اسلامی آب تنها مایع پاک‌کننده است. البته پاکی تنها به تمیزی اشاره نمی‌کند و مفهومی گسترده‌تر را فرا می‌گیرد.
بر اساس دستور اسلام، هر مسلمان در روز باید ۵ بار باآب وضو بگیرد. وضو گرفتن قبل از خواندن نماز واجب است. همچنین در موارد بسیاری مسلمانان باید بدن خود را بطور کامل باآب شست‌وشو دهند که به آن غسل می‌گویند. البته غسل‌های مستحبی نیز در برخی روزهای عید و مناسبت‌های خاص از سوی رهبران اسلامی توصیه شده که موجب پاکی و طهارت جسم و در نتیجه آرامش روحی نیز می‌شود.

.

آشنایی با آب

.

حقایقی درباره ی آب آشامیدنی

.

— یک سرمایه ملی است. بیست سال قبل مهمترین سرمایه ملی کشورها انرژی بود اما در آینده‌ای نه چندان دور آن را با نفت معاوضه خواهند کرد. برای آنکه این تصور از آینده زیاد دور از ذهن نباشد کافی است که به این نکته توجه کنیم که برای انرژی بجز نفت جایگزین‌های نه چندان ارزان‌تر در دسترس است اماجایگزینی برای آب فعلاً وجود نداردو امروزه تأکید بر صرفه جویی از منابع آبی است. ۷۲ درصدحجم بدن انسان ازآب تشکیل شده‌است و این خود نشان دهنده اهمیت آن در زندگی انسان است.

.

— وجود هر گونه حیات، متکی به وجودآب است. همچنین در بیشتر فرایندهای متابولیسمی بدن، نقش حیاتی دارد.
— هنگام گوارش غذا، مقادیر قابل توجهی آب مورد استفاده قرار می‌گیرد.
— برای عملکرد درست، بدن روزانه به آب نیاز دارد البته این میزان به مقدار فعالیت بدن ، دمای هوا، رطوبت و دیگر عوامل بستگی دارد.
— آب از طریق ادرار ، مدفوع ، تعریق و همچنین از طریق بازدم به شکل بخار دفع می‌شود.

بدن انسان به آبی نیاز دارد که نمک یا ناخالصی های دیگر ( مثل باکتری یا دیگر عوامل بیماری‌زا و یا مواد شیمیایی) نداشته باشد.

.

برای دانستن اهمیت آب در بدن انسان کافی است بدانیم که:

—.
» %۸۳ خــون از آن تشکیل شده است.
» %۷۵ عـضـلات از آن تشکیل شده است.
» %۷۴ مــغز از آن تشکیل شده است.
» %۲۲ استخوانها از آن تشکیل شده است.
» %۲۵ چربيهاي بدن از آن تشكيل شده است.
در مجموع %۷۲ حجم بدن انسان از آن تشکیل شده است.
— .

با رشد جمعیت، منابع آب طبیعی در حال تمام شدن هستند و این مسئله ، سبب نگرانی بسیاری از دولت‌ها در سراسر دنیا شده است. گاهی به دلیل مشکلات کمبود آب، این ماده را جیره بندی می‌کنند تا مصرف آن را تعدیل نمایند.

.

آشنایی با آب

.

ممکن است ما هم به زودی مجبور به استفاده از آب جیره بندی شویم اگر آن را درست مصرف نکنیم.

.

مواردی از اسراف

.

آشنایی با آب

.

انسان ها با بی توجهی خود نه تنها آب را بیهوده و بیش از نیازشان مصرف می کنند ، بلکه با رفتار ناصحیح خود باعث آلودگی آن می شوند.

.

آشنایی با آب

.

نظر شما چیه؟

.

آشنایی با آب

.

حجم آبهای شیرین قابل استفاده توسط انسان بسیار محدود است.

.
میزان بارندگی سالانه ایران بسیار کمتر از میانگین بارندگی جهانی است.

.

آشنایی با آب

.

خاصیت «حیات‌دهندگی» آب در آیات متعدد قرآن اشاره شده است..

.

— (و خداوند آبرا از ابرها پایین فرستاده و به وسیله آن زمین را پس از مردنش حیات داده است).
— آیات ۴۸ و ۴۹ سوره فرقان
—.—
— (ما هر موجود زنده‌ای را از آب آفریدیم)
— سوره انبیاء آیه ۳۰

.

— آب برای مسلمانان اهمیت ویژه‌ای برای استفاده در طهارت، وضو، غسل و غیره دارد. امام صادق (ع) طهارت را کلید قرب و مناجات با خدا معرفی نموده‌اند: «چون اراده طهارت و وضو نمودی چنان به سوی آب روان شو که گویی به سوی رحمت خدای تعالی می‌روی که خداوند تعالی آب و طهارت را کلید قرب و مناجات خویش و نشانی برای راهنمایی مردم به سوی خوان خویش مقرر فرموده است و چنان که رحمت خداوند گناهان بندگان را پاک می‌کند نجاست‌های ظاهر را جز باآب نمی‌توان پاک کرد.

.

آشنایی با آب

.

هر گونه حیات محتاج آب می‌باشد.

.

آشنایی با آب

.

— زندگی تمامی موجودات زنده مانند انسانها،جانوران وگیاهان به طور مستقیم به آب وابسته است.
— آبهای اقیانوس ها و دریاها شورهستند و استفاده‌ی از آن ها مستلزم تصفیه کردن است.
این امرنیازمند سرمایه گذاری برای احداث تاسیسات آب شیرین کن می‌باشد. انسان ناچاراست به آبهای شیرین موجود در خشکی‌ها و آتمسفر زمین بسنده کند. پس با این روند کنونی و افزایش جمعیت دنیا، بحرانهای آینده شکل می‌گیرد که ازآن به بحران آب درجهان یاد می‌شود و ملتی موفق خواهد بود که بتواند آب را به نحو احسن مدیریت کند.

.

آشنایی با آب

.

نقش آب در زندگی انسان

.

آشامیدنی

درمانی

بهداشت

تفریحی

مصارف صنعتی

شستشو

طهارت

تولید محصولات کشاورزی

پرورش دام

تولید برق

تلطیف هوا

ایجاد مناظر زیبا

نقش حیاتی در جانوران آبزی

آبیاری فضای سبز

انتقال حرارت

تجارت و مبادله کالا

آشپزی

نقش حیاتی در گیاهان آبزی

.

آشنایی با آب آشنایی با آب آشنایی با آب آشنایی با آب آشنایی با آب آشنایی با آب

آشنایی با آب

.

در مورد اقیانوسها بیشتر بدانیم:

.

اُقیانوس، به بخش های بزرگی از آبهای شور گفته می‌شود که جزئی از مجموعه آبهای کره زمین است

.

و مرز آبی میان چند خشکی بزرگ کره زمین را می‌سازد.

.

آشنایی با آب

.

برخلاف دریاهایی که هم اکنون می‌بینید و ممکن است تکه‌تکه باشند و هیچ ارتباطی بایکدیگر نداشته باشند، اقیانوس‌ها یکپارچه هستند و با یکدیگر در ارتباط هستند.

.

آشنایی با آب

.

— آب همه اقیانوس‌ها شور است. علت آن هم این است که رودهای جهان پیوسته به اقیانوس می‌ریزند. قسمتی از این آبها هنگامی که در رودها جریان دارند از سنگ‌های بستر رودها نمک در خود حل می‌کنند. اما این نمک چندان نیست که آب رودها شورمزه شود، ولی همین رودها میلیون‌ها سال است که نمک به اقیانوس‌ها می‌برند و در تمام این سال‌ها مقداری از آب اقیانوس بخار شده و نمک به جای گذارده‌است و قرن به قرن آب اقیانوس‌ها شورتر شده‌است.

.

آشنایی با آب

.

حجم مواد غذایی به دست آمده از اقیانوس‌ها بسیار زیاد است. که بیشتر آن را ماهی‌ها تشکیل می‌دهند.

.

آشنایی با آب

.

از آنجایی که اقیانوس‌ها قسمت‌های بزرگی از کره زمین را می‌پوشانند از این‌رو تأثیرات مهمی بر روی زیست کره دارند.

.

تبخیر آب اقیانوس (بعنوان عضوی از چرخه آب ) نقش مهمی در ایجاد بارش دارد.

.

آشنایی با آب

.

عمق اقیانوس‌ها فراتر از تصور ماست.

.

—عمق اقیانوس‌ها بسیار بیشتر از آن چیزی است که ما تصور می‌کنیم، عمیق‌ترین عمق اقیانوس ۱۱,۰۳۴ متر است.

.

آشنایی با آب

.

وجود صدا در عمیق‌ترین بخش اقیانوس‌ها

.

— همه بر این باورند که ساکت‌ترین قسمت از کره زمین اعماق اقیانوس‌ها است.
— تحقیقات جدیدی که در اقیانوس‌های جهان انجام شده است؛ نشان داده است، صدای نهنگ‌ها، زمین لرزه، طوفان‌ها و حتی کشتی‌هایی که در فواصل دور عبور کرده‌اند توسط دستگاه‌های فرستاده شده در آن عمق ضبط شده است.

.

آشنایی با آب

.

وجود رودخانه و دریاچه‌ها در اعماق اقیانوس‌ها

.

— یکی از حقایق عجیب در دنیای زیر آب و در اعماق اقیانوس‌ها وجود رودخانه ها و دریاچه‌هایی است که باورنکردنی است.
— نشست زمین باعث بوجود آمدن بخش‌هایی در سطح اقیانوس می‌شود که رفته رفته این بخش‌ها با آب شیرین پر می‌شوند و از آنجا که تفاوت چگالی بین آب شور و شیرین وجود دارد بنابراین آب شور در بخش پایین‌تر قرار می‌گیرد و باعث ایجاد دریاچه‌ها و رودخانه‌هایی می‌شود که حتی به مانند سطح دریا دارای موج هستند.

.

آشنایی با آب

.

اطلاعات ما از کف اقیانوس‌ها کمتر از ۰.۰۵ درصد است.

.

آشنایی با آب

.

تصاویر زیبایی از آب ودنیای زیرش :

.

بزرگترین آبشار زیر آبی، در اقیانوس اطلس قرار دارد.

.

علت ایجاد این آبشار به دلیل تفاوت دمای آب در بخش شرقی و غربی آن است که آب بخش شرقی بسیار سردتر است.
وقتی حجم عظیمی از این آبها با تفاوت چگالی بالا بهم تلاقی می‌کنند آب سرد با چگالی بیشتر به سمت پایین می‌رود و آب گرم در بالا قرار می‌گیرد و باعث ایجاد آبشار زیر آبی می‌شود.

.

آشنایی با آب

.

نحوه زندگی دو سوم موجودات دریایی در اقیانوس‌ها برای ما ناشناخته‌ است.

.

آشنایی با آب آشنایی با آب آشنایی با آب آشنایی با آب آشنایی با آب

.

اقیانوس های جهان

اقیانوس آرام یا کبیر

اقیانوس هند

اقیانوس اطلس

اقیانوس منجمد شمالی

اقیانوس منجمد جنوبی

.

آشنایی با آب آشنایی با آب

ادامه جلسات:

آشنایی با پستانداران گستره آفرینش _ جلسه هشتم _ آشنایی با پستانداران

آشنایی با زمین گستره آفرینش _ جلسه نهم _ آشنایی با زمین