شناسنامه جلسه
- عنوان جلسه: جلسه دهم – آشنایی با انسان
- ابزارهای کمک آموزشی:
- زمان تقریبی:
- کارگاه: کارگاه گستره آفرینش
.
.
انسان يك گونه از حيوانات است.
.
اما فرق انسان با بقية حيوانات،اين است كه انسان قوة ناطقه و عاقله دارد.
.
حيوانات نمي توانند مانند انسان تفكر و انديشه كنند و از جزئيات، كلياتي را كشف كنند
.
یا از كليات، جزئياتي را درك كنند يا بر علمشان افزوده شود.
.
انسان با وجود قوة عاقله كه خداوند در نهاد او قرار داده، ميتواند به علوم بي شماري دست يابد.
.
از اين رو خداوند انسان را اشرف مخلوقات دانسته
.
واو را به واسطة داشتن اين قوّه مورد تكريم قرار داده است:
.
۞ وَلَقَدْ كَرَّمْنَا بَنِي آدَمَ وَحَمَلْنَاهُمْ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ
.
وَرَزَقْنَاهُمْ مِنَ الطَّيِّبَاتِ وَفَضَّلْنَاهُمْ عَلَىٰ كَثِيرٍ مِمَّنْ خَلَقْنَا تَفْضِيلًا۞
.
ما بني آدم راگرامي داشتيم و آنان را در خشكي و دريا حمل كرديم
.
و از انواع روزي هاي پاكيزه به آنان روزي داديم و بر بسياري از مخلوقات خود برتري داديم.
.
بنابراين انسان گُل سر سبد موجودات است، چون توانايي ذاتي براي ترقي و تكامل و هدايت دارد.
.
.
خوب!
.
حالا ببینیم این اشرف مخلوقات، چه ویژگیهایی دارد؟
.
.
ساختمان بدن انسان از بخش های مختلف و دقیقی تشکیل شده است
.
که هر کدام وظیفه خاص خود را دارند و برای زنده ماندن ما تلاش میکنند.
.
.
بدن انسان یک سیستم بسیار پیچیده است و شامل:
.
سلول ها، بافت ها، اندام ها و دستگاه هایی است که همگی برای زنده ماندن یک انسان کار می کنند.
.
بدن انسان را می توان به چندین بخش اصلی تقسیم کرد.
.
سر از مغز تشکیل شده است که بدن را کنترل می کند.
.
گردن و تنه خانه بسیاری از سیستم های مهم است که بدن را زنده و سالم نگه می دارد.
.
اندام (بازوها و پاها) به بدن کمک می کند تا در جهان حرکت کند و کار کند.
.
شکل وترکیب بدن تحت تأثیر عواملی مثل ژنتیک، رژیم غذایی و ورزش قرار دارد.
.
.
چقدر با بدن خود آشنا هستید؟
.
بدن انسان یک معجزه شگفت انگیز است که دانشمندان را بر پایه حقایق علمی حیرت زده می کند.
.
بدن ما بی همتاست و فیزیولوژی عجیب و غریبمان این معنا را تأیید می کند.
.
ما تنها موجوداتی هستیم که قادریم با حس و شور زیاد گریه کنیم
.
و آنقدر احساساتی شویم که کارهایی فراتر از توانایی مان انجام دهیم.
.
.
بدن انسان حدود شصت هزار مایل [نود هزار کیلومتر] عروق خونی دارد.
.
.
دندانها تنها بخشی از بدن هستند که نمیتوانند خود را تعمیر کنند.
.
.
چشم های شما همیشه به همان اندازه زمان تولدتان است اما رشد بینی و گوش هرگز متوقف نمی شود.
.
.
حتی زمانی که شما در خواب هستید، عملکرد مغز با قدرت ادامه دارد.
.
در واقع مغز نسبت به طول روز، در شب بسیار فعال تر است.
.
.
ممکن است به نظرمان جرم گوش زشت و کثیف بیاید و در هر فرصتی که پیدا کنید، بخواهید جرم گوش را پاک کنید.
.
اما این جرم لازم است و به عنوان یک سپر برای گوش ما عمل می کند.
.
.
بینی شما می تواند رایحه حدود پنجاه هزار عطر را به یاد بیاورد؛
.
علاوه بر این، بینی زنان در حس بو و شناسایی عطر، بهتر از بینی مردان عمل می کند.
.
.
با اینکه مغز سیگنال های درد را پردازش می کند، اما خودِ مغز دردی را حس نمی کند.
.
.
تا به حال فکر کرده اید قوی ترین ماهیچه بدن کدام است؟
.
زبان
.
و جالب است بدانید سفت ترین استخوان هم استخوان فک است.
.
.
همان طور که ما اثر انگشت منحصر بفردی داریم نقش های زبانمان هم منحصر بفرد است.
.
.
برخلاف باور عموم مردم، عرق بدن بوی بدی ندارد.
.
این بوی بد ناشی از باکتری های پوست است که از عرق تغذیه می کنند.
.
.
انسان تنها موجودی است که می تواند از سَر احساس و عاطفه، اشک بریزد.
.
.
بادقت در ساختمان بدن انسان بیشتر متوجه قدرت خدا
.
و نظم و ترتیب شگفتانگیز در نظام خلقت انسان خواهیم شد.
.
نیاز به خواب
.
شاید بعضی اوقات بگویید که دارم از شدت خواب می میرم،اما به معنای کلمه توجه نداشته اید.
.
شما بدون خوردن غذا تا هفته ها زنده می مانید، اما بعد از ۱۱ روز نخوابیدن، برای همیشه به خواب خواهید رفت.
.
.
رشد ناخن ها
.
اگر ناخن های دست تان نسبت به ناخن پای شما خیلی زودتر رشد می کند این کاملا طبیعی است.
.
ناخن هایی که بیشتر در معرض استفاده قرار می گیرند زودتر رشد می کنند.
.
ناخن انگشت های بلندتر و دستی که با آن می نویسید بیشترین رشد را دارند.
.
به طور میانگین ناخن ها در هر ماه به اندازه یک دهم اینچ رشد می کنند.
.
.
مقدار بزاق
.
شما مایل به شنا در آب بزاق دهانتان نیستید،
.
اما جالب است بدانید که هر شخص به طور میانگین در طول زندگی اش نزدیک به ۲۴ هزار لیتر بزاق تولید می کند.
.
این مقدار برای پرکردن دو استخر شنا کافیست.
.
.
مسیر خون
.
خون مسیر زیادی را در هر لحظه در بدنتان طی میکند. تقریبا نزدیک به ۱۰۰ هزار کیلومتر مسیر خونی در بدن وجود دارد.
.
قلب این عضو حیاتی و پرکار بدن روزانه دو هزار گالن خون (برابر با ۷۵۰۰ لیتر) را در این مسیرها پمپاژ می کند.
.
.
سرعت عطسه
.
هوایی که موقع عطسه کردن از دهان خارج میشود بالغ بر ۱۶۰ کیلومتر در ساعت سرعت دارد.
.
عطسه کردن فشار بسیار زیادی به بدن تحمیل میکند. محال است که بتوانید چشمان خود را هنگام عطسه باز نگه دارید.
.
.
باکتری ها
.
در هر اینچ مربع از پوست بدن انسان نزدیک به ۳۲ میلیون باکتری زندگی می کنند که بیشتر این باکتری ها بی ضرر هستند.
.
.
طول روده باریک
.
طول روده های باریک تقریبا ۴ برابر بلندتر از قد متوسط انسان است.
.
اگر روده های باریک به شکل کنونی خود نبودند، طول آن ها به ۵ تا ۷ متر می رسید.
.
.
صدای خر و پف
.
بعد از سن ۶۰ سالگی ، ۶۰ درصد مردان و ۴۰ درصد از خانم ها شروع به خر و پف خواهند کرد.
.
صدای خر و پف می تواند تا حد کر کردن پیش برود.
.
.
پلک زدن
.
نوزادان تنها یک یا دو بار در یک دقیقه پلک می زنند در حالی که بزرگسالان به طور متوسط حدود ۱۰ بار در دقیقه پلک می زنند.
.
.
.
چیزی در مورد سرعت رشد کودکان شنیدهاید؟
.
.
.
.
درست همانطور که مشاهده خميازه يک شخص ميتواند رفتاري مشابه را در ديگران ايجاد کند، خنده نيز به ديگران سرایت ميکند.
.
.
انسان هر چهار ثانیه یکبار پلک میزند.
.
دلیل آن این است که مژهها مثل برفپاککنهایی هستند که از وارد شدن گرد و غبار به چشم جلوگیری میکند.
.
.
.
ریختن ۱۰۰ تار مو در روز از سر طبیعی است.
.
.
انگشت شست یکی از مهمترین عناصر بدن است
.
زیرا اسکلت بدن را متعادل کرده و به دارنده آن این امکان را میدهد که به جلو حرکت کند
.
و اگر انگشت شست نبود موقع راه رفتن زمین میخوردیم.
.
.
حدود ۱۲ ساعت طول می کشد تا غذای خورده شده به طور کامل هضم شود.
.
.
تعداد استخوان ها
.
جالب است بدانید که یک کودک تعداد بیشتری استخوان نسبت به یک فرد بزرگسال دارد.
.
ما زندگی مان را با حدود ۳۰۰ استخوان شروع میکنیم،
.
اما در طول دوره رشد تا سن بلوغ به علت پیوستن استخوان ها به یکدیگر این مقدار به ۲۰۶ عدد استخوان کاهش پیدا میکند.
.
.
بدن انسان، ساختار بسیار پیچیده ای دارد.
.
از سلول ها گرفته تا دستگاه های مختلف بدن.
.
مشاهده فیلم دستگاه های مختلف بدن.
.
.
.
.
دستگاههای اصلی بدن
.
دستگاه پوستی
.
دستگاه عصبی
.
دستگاه ادراری
.
دستگاه ایمنی
.
دستگاه غدد درون ریز
.
دستگاه تنفسی
.
دستگاه گوارشی
.
دستگاه عضلانی
.
دستگاه قلبیب عروقی
.
دستگاه استخوان بندی
.
.
وظایف هر یک از این دستگاهها ویا سیستمها :
.
سیستم اسکلتی :
.
سیستم اسکلتی از استخوان ها، رباط ها و تاندون ها تشکیل شده است.
.
این سیستم ساختار کلی بدن را حفظ می کند و از اعضای بدن محافظت می کند.
.
.
سیستم عضلانی :
.
سیستم عضلانی نزدیک به سیستم اسکلتی کار می کند.
.
عضلات بدن را در حرکت و تعامل با جهان کمک می کند.
.
.
سیستم قلبی عروقی, گردش خون :
.
سیستم گردش خون رساندن مواد مغذی به سراسر بدن را به عهده دارد.
.
این سیستم شامل قلب، خون و رگ های خونی است.
.
.
سیستم گوارش :
.
دستگاه گوارش کمک می کند تا غذا به مواد مغذی و انرژی برای بدن تبدیل شود.
.
بعضی از ارگانهای موجود در دستگاه گوارش معده، روده کوچک، روده بزرگ، کبد و … هستند.
.
.
سیستم تنفسی :
.
سیستم تنفسی اکسیژن را از طریق ریه ها به بدن منتقل می کند.
.
همچنین دی اکسید کربن را از بدن حذف می کند.
.
.
سیستم غدد درون ریز :
.
سیستم غدد درون ریز باعث تولید هورمون هایی می شود که به تنظیم سیستم های دیگر بدن کمک می کند.
.
این سیستم شامل غده فوق کلیه، تیروئید، هیپوفیز و … است.
.
.
سیستم ادراری :
.
سیستم ادراری از کلیه ها برای فیلتر کردن خون و دفع مواد زائد، تنظیم آب و تنظیم نمک استفاده می کند.
.
و شامل کلیه ها، مثانه و مجرای ادراری می شود.
.
.
سیستم ایمنی , لنفاوی :
.
سیستم های لنفاوی و سیستم ایمنی بدن برای محافظت بدن در برابر بیماری ها کار می کنند.
.
.
سیستم عصبی :
.
سیستم عصبی به بدن کمک می کند تا بین قسمتهای مختلف ارتباط برقرار کرده و مغز را قادر به کنترل وظایف مختلف بدن کند.
.
این سیستم شامل مغز، نخاع و شبکه بزرگ اعصاب می شود.
.
.
سیستم تولید مثل :
.
سیستم تولید مثل شامل ارگان های جنسی است که انسانها را قادر می سازد تا صاحب نوزاد شوند .
.
این سیستم برای مردان و زنان متفاوت است.
.
.
سیستم پوششی :
.
کمک می کند تا بدن را از دنیای بیرون محافظت کند.
.
این سیستم شامل پوست، مو و ناخن است.
.
.
.
تا به حال با خود انديشيدهايد که غذايي که ميخوريد و ميبلعيد، به کجا ميرود؟
.
.
اگر اين مسير بسته شود، چه اتفاقي ميافتد؟
.
اگر غذاي شما داغ، ترش يا شور باشد، چه راهکاري با آن مقابله ميکند؟
.
آيا تا به حال تصور کردهايد، اسيد معده چرا خود معده را سوراخ نميکند؟
.
معده، کيسهاي کششپذير است که به انتهاي مري متصل شده است.
.
معده مثل مخلوطکن، همه لقمههاي کوچک غذا را که از مري وارد معده شده به هم ميزند و به صورت پودر درميآورد.
.
اين کارها با کمک ماهيچههاي قوي ديواره معده و اسيد معده که از ديواره ترشح ميشود صورت ميگيرد.
.
.
یکی از عجایب بدن ما قدرت معده برای ترشح اسیدی بسیار قوی به نام اسید هیدروکلریک (HCL) است.
.
جالب اینجاست که این اسید بسیار قوی توسط دیواره بسیار نازک احاطه شده
.
و در واقع دلیل اینکه ما با اسید معده خودمان آسیب نمیبینیم این است که
.
سلولهایی برای محافظت در برابر این اسید قوی پوششی مستحکم ایجاد کردهاند.
.
به همین دلیل با وجود اینکه، این اسید میتواند روی فولاد هم اثر بگذارد، اما جای نگرانی نیست،
.
مایع مخاطی درون سیستم گوارش به خوبی آن را میپوشاند
.
تا این مایع سمی به بافت بدن آسیبی نرساند و فقط غذاها را هضم کند.
.
آنچه هنوز ازجمله عجایب خلقت محسوب میشود و دانشمندان در حل معمای آن ناکام ماندهاند همین نکته است که
.
با وجود اینکه معده در یک روز چند لیتر اسید را ترشح میکند چرا خودش را هضم نمیکند؟
.
بدن انسان دارای پنج حس اصلی است که برای انتقال اطلاعات از دنیای خارج به مغز استفاده می شود.
.
این حسها عبارتند از:
.
بینایی
.
شنوایی
.
بویایی
.
چشایی
.
لامسه
.
.
شگفتیهای آفرینش از زبان امام صادق علیه السلام:
.
خلقت انسان و تشکیل جنین در رحم
.
امام به شاگردشان، مفضل میفرمایند:
.
اى مفضّل ابتدا ازخلقت انسان یاد میکنم، پس از آن عبرت بگیر.
.
در رحم در حالى که او (جنین) محجوب است در سه ظلمت؛
.
تاریکى شکم، تاریکى رحم، و تاریکى بچهدان.
.
در هنگامى که او را در طلب غذایى و نه در دفع اذیتى و بلایى و نه در جلب منفعتى و نه در دفع مضرّتى چاره نیست.
.
پس به سوى او از خون، آن مقدار که غذاى او شود جارى مىشود چنانچه آب براى نباتات غذاست.
.
.
کیفیت ولادت جنین
.
و پیوسته این غذا به او مىرسد تا خلقش تمام و بدنش مستحکم مىشود
.
تا اینکه پوستش قوت سازگاری با هوا داشته باشد و از سردى و گرمى متضرّر نشود
.
و دیدهاش تاب دیدن روشنایى داشته باشد،
.
چون چنین شد، مادرش را درد زاییدن میگیرد و او را بىتاب مىکند تا فرزند از او متولد مىشود.
.
چون [از تنگناى رحم به پهناى جهان آمد و] متولد شد، همان خونى که غذایش بود،
.
اینک با رنگ و بویى جز آنچه بود و در شکل غذایى دیگر، از پستان مادر سرازیر میشود.
.
این غذا براى نوزاد از همه چیز سازگارتر است.
.
وقتى که به دنیا آمد، زبان خود را به نشانه خواستن غذا بیرون مىکند و پیرامون دهان مىچرخاند.
.
در این زمان پستانهاى مادرش را که چونان دو مشک از سینه او آویخته،
.
مىیابد و تا زمانى که تن او تر و درونش ظریف و اعضایش نرم است از آن مىنوشد.
.
.
آنگاه که حرکت کرد و به غذایى سخت و قوى نیاز پیدا کرد تا تنش استحکام یابد،
.
در هر طرف، دندانهاى آسیا سر برمىآورد تا غذا را بجود، نرم گرداند و به راحتى فرو برد.
.
پیوسته حالش این گونه است تا آنگاه که پاى در بلوغ نهد.
.