.
.
زمین سومین سیاره‌ی سامانه‌ی خورشیدی است
.
که در فاصله‌ی ۱۵۰ میلیون کیلومتری از ستاره‌ی خورشید قرار دارد.
.
.
زمین یک سیاره‌ی سنگی است یعنی از خاک و سنگ تشکیل شده است.
.
سطح آن بیشتر از آب مایع پوشیده شده، به همین دلیل زمین از فضا، آبی رنگ به نظر می رسد.
.
.
زمین کره‌ای است که روی آن زندگی می‌کنیم.
.
بنا به باورهای دینی از خاک آن آفریده شده‌ایم و روزی دوباره به خاک آن باز می‌گردیم.
.
این کره خاکی یکی از نه سیاره منظومه شمسی است که مانند سایر سیارات در مداری به دور خورشید می‌گردد.
.
زمین سیاره‌ای منحصر به فرد در منظومه شمسی است
.
که در آن آب و اکسیژن و نیتروژن که برای حیات ضروری‌اند، وجود دارد.
.
زمین تنها سیاره‌ای است که انسانها تا سالیان دراز، آن را بدون حرکتِ به گرد خورشید می‌دانستند.
.
باور دیگر درباره‌ی آن صاف بودن آن بود،
.
بسیاری از مردم تا سالیان دراز چنین می‌پنداشتند که زمین صاف است.
.
اما پس از پیشرفت دانش، این باور با باور گِرد بودن آن جایگزین شد.
.
.
هم اکنون زمین خانه‌ی میلیون‌ها گونه از جانداران است که انسان یکی از آنها است.
.
.
.
.
.
.
.
.
زمین تنها سیاره ای است که می دانیم در آن حیات وجود دارد.
.
آب، اکسیژن و انرژی حاصل از خورشید بر روی آن ترکیب می شوند
.
تا به ایجاد شرایط مناسب برای زندگی کمک کنند.
.
.
زمين در مداري گردش مي‌كند كه هيچ وقت از ۹۱/۵ ميليون مايل به خورشيد نزديك‌تر نمي‌شود
.
و از ۹۴/۵ ميليون مايل دورتر نیز نمي‌شود.
.
اين مدار تقريباً دايره مانند است و اگر غير از اين بود زندگي روي كره زمين غير ممكن مي‌شد
.
زيرا حيوانات و گياهان در زمستان از سرما يخ مي‌زنند و در تابستان از گرما كباب مي‌شدند.
.
.
جوزمین لایه ای از گاز است که اطراف آن را احاطه کرده
.
و ترکیبی است از نیتروژن (نزدیک به هشتاد درصد)، اکسیژن (نزدیک به بیست درصد) و چندین گاز دیگر.
.
.
• جو از زمين در مقابل دماهاي بسيار بالا و بسيار پايين محافظت مي‌كند.
.
• جو گرما را در داخلش نگه مي دارد، آب و مواد شيميايي ديگر را دوباره به گردش در مي آورد،
.
با كمك نيروهاي مغناطيسي و الكتريكي كاري مي كند تا آب و هواي معتدلي براي زمين مهيا شود.
.
• همچنين جو جلوي مقادیر زيادی از اشعه ماوراي بنفشي كه از خورشید ساطع مي شود را سد مي كند
.
تا همه آن به زمين نرسد. وجود این اشعه در نور خورشید باعث آفتاب سوختگی پوست بدن می‌شود
.
و مواجهه طولانی مدت با آن حتی می تواند موجب بروز سرطان پوست گردد.
.
از دیگر اثرات این اشعه، مشکلات و بیماری های است که در چشم ایجاد می کند.
.
نزدیک به ۷۱٪ از سطح زمین با آب شور اقیانوسها پوشیده شده‌است
.
و باقیمانده‌ی آن را قاره‌ها و جزیره‌ها تشکیل می‌دهند
.
که خود آنها نیز تعداد زیادی دریاچه و دیگر سرچشمه‌های آبی را در خود جای داده‌اند.
.
بیشتر سطح قطب‌ها از یخ یا دریای یخ زده پوشیده شده‌است.
.
.
همانا در آفرینش آسمان ها و زمین و آمد و شد شب و روز، نشانه هایی برای خردمندان است.
.
آیه ۹۰ سوره آل عمران
.
.
بلندترین نقطه بر روی خشکی‌های زمین کوه اورست نام دارد که ۸۸۴۸ متر بالاتر از سطح دریا است.
.
.
ژرف‌ترین قسمت دریاها نیز در نزدیکی جزایرفیلیپین در اقیانوس آرام قرار دارد.
.
عمق این ناحیه حدود ۱۱ کیلومتر پایین‌تر از سطح دریا است و به آن درازگودال ماریانا گفته می‌شود.
.
.
محدوده‌ی دمای هوا بر روی این کره میان ۸۹٫۲ درجه زیر صفر (قطب جنوب)
.
تا ۷۰٫۷ درجه بالای صفر(کویر لوت، ایران) قرار دارد.
.
.
• بخار آبی که در سطح زمین پدید آمده‌است چون دمای بالاتری دارد به کمک جریان‌های هوا به بالا می‌رود.
.
این بخار آب متراکم می‌شود و به صورت بارندگی بازمی‌گردد.
.
• بیشتر آب بدست آمده به کمک رودخانه‌ها به سوی زمینهای پست‌تر رانده می‌شود
.
و بیشتر رودخانه‌ها آب را به اقیانوسها و دریاها بازمی‌گردانند و برخی آن را در دریاچه جمع‌آوری می‌کنند.
.
• بارندگی در زمین می‌تواند بسیار گسترده باشد
.
در بعضی منطقه‌ها به‌اندازه‌ی چند متر در سال باران می‌بارد و در برخی دیگر کمتر از یک میلی‌متر در سال.
.
• نزدیک به ۹۷٫۵ درصد از آبهای موجود در سطح زمین شور و ۲٫۵ درصد شیرین است
.
که ۶۸٫۷درصد آبهای شیرین در حال حاضر یخ زده‌اند.
.
اگر آب دریا شیرین بود ، چه اتفاقی می افتاد ؟
.
• مقاومت آب شور دربرابر فاسد شدن ، از آب شیرین بیشتر است.
.
• اگر آب دریاها و اقیانوسها ، شیرین بود ، خطر گندیدن آب بیشتر می شد.
.
• در آن صورت ، در آب دریاها و اقیانوسها موجودی زنده باقی نمی ماند.
.
• بدین ترتیب بخش عظیمی از منبع غذایی و حتی دارویی انسانها، ازمیان می رفت.
.
• ازطرف دیگر با فاسد شدن آب دریاها و اقیانوسها، حیات انسانها و سایر حیواناتی كه در خشكی زندگی می كنند
.
نیز مورد تهدید قرار می گرفت.
.
• اینجاست كه باید تدبیر خداوند مهربان و حكیم را سپاس گفت.
.
.
دریا های بسیار بزرگ را اقیانوس گویند . در آب دریا ها و اقیانوس ها جانداران زیادی زندگی می‌کنند.
.
اقیانوس‌های جهان (به ترتیب وسعت) :
.
• اقیانوس آرام یا اقیانوس کبیر
.
• اقیانوس اطلس
.
• اقیانوس هند
.
• اقیانوس منجمد جنوبی
.
• اقیانوس منجمد شمالی
.
.
• اقیانوس آرام بزرگ‌ترین پهنه‌ی آبی این کره است که ۴۶٪ تمام آبهای روی زمین را شامل می‌گردد
.
و بیش از یک سوم سطح زمین را می‌پوشاند.
.
به این اقیانوس، اقیانوس کبیر نیز گفته می‌شود.
.
.
• آب بسیار که محوطه وسیعی را فرا گیرد و به اقیانوس راه داشته باشد را دریا می‌گویند.
.
عمق دریاها مختلف و تغییر پذیر است و در بعضی نقاط بین ۱۲،۰۰۰ تا ۱۵،۰۰۰ متر می باشد.
.
• کف دریاها مانند سطح زمین ناصاف و غیر مسطح می باشد
.
و در زیر آب دره هایی وجود دارد شبیه به دره هایی که در کوه های بسیار مرتفع مشاهده می کنیم
.
و جزیره های کوچک و کم وسعت نیز قله های کوه های مرتفع زیر دریا هستند.
.
.
از دریا واقیانوس چه استفاده ها یی می‌کنیم؟
.
۱- منبع تغذیه (صید ماهی و میگوو… )
.
۲- منبع اصلی آبهای روی زمین(تبخیر)
.
۳-گرفتن نمک و مواد معدنی ونفت
.
۴- تهیه آب شیرین
.
۵- کشتی رانی و حمل و نقل کالا
.
۶- استخراج مروارید ومرجان
.
۷- تعدیل هوا
.
۸- منبع تولید انرژی
.
۹-استفاده طبی
.
.
به طور قراردادی هفت قاره شناسایی شده‌اند (از بزرگ به کوچک بر حسب مساحت):
.
آسیا، آفریقا، آمریکای شمالی، آمریکای جنوبی، جنوبگان، اروپا، اقیانوسیه
.
.
• در سال ۲۰۱۱، شمار ساکنانش به ۷٬۰۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ تَن رسید.
.
• میزان تراکم جمعیت در سراسر جهان بسیار گسترده و متفاوت است.
.
• بخش بزرگی از جمعیت جهان در آسیا زندگی می‌کند.
.
• روی هم رفته ۲۰۶ کشور در جهان وجود دارد.
.
قاره آسیا که کشور ما در آن قرار دارد، ۶۰ درصد جمعیت دنیا و۲۹/۵ درصد تمام خشکی ها را داراست.
.
• جنوبگان به قاره‌ای گفته می‌شود که پیرامون قطب جنوب را در بر گرفته است.
.
• این قاره سردترین نقطه‌ی کره‌ی زمین بوده و کمابیش تمام سطح آن با یخ پوشیده شده است.
.
• جنوبگان پنجمین قاره‌ی بزرگ پس از آسیا، آفریقا، آمریکای شمالی و آمریکای جنوبی است،
.
ولی با این وجود، کمترین جمعیت در میان تمام قاره‌ها را دارد.
.
• جنوبگان، دورافتاده‌ترین قاره‌ی زمین محسوب می‌شود که تنها ساکنانش را
.
پنگوئن‌ها، چند گونه‌ی خاص حیوانات و گروهی از دانشمندان و محققان تشکیل می‌دهند.
.
.
زمین شرایط بسیار منحصر بفردی دارد.
.
هیچکدام از سیارات دیگر آب مایع و جو پر اکسیژن نداشته و حیات در آنها وجود ندارد.
.
.
کوه به برآمدگی‌های سطح زمین گفته می‌شود که ارتفاع آن از ۶۰۰متر بیشتر باشد.
.
• همه‌ی رودخانه‌های مهم جهان از کوه‌ها سرچشمه می‌گیرند
.
و بیش از نیمی از آبی که انسانها نیاز دارند از کوه‌ها به دست می‌آید.
.
• به زنجیره‌ای از کوههای به‌هم‌پیوسته، رشته‌کوه گفته می‌شود.
.
مهمترین رشته کوههای ایران:
.
• رشته‌کوه البرز
.
• رشته‌کوه زاگرس
.
• رشته‌کوه بینالود
.
• رشته‌کوه هزارمسجد
.
.
( دماوند بلندترین کوه ایران )
.
.
در یک کوه مرتفع شرایط آب‌وهوایی از دامنه تا قله‌ی آن متفاوت است.
.
در مقایسه با پایه‌ی کوه، قله‌ی آن سردتر است و حتی ممکن است پوشیده از برف باشد.
.
علاوه بر این در قله‌ی کوه‌ها اکسیژن کم‌تری وجود داشته و اشعه‌ی خورشید تأثیر بیشتری دارد.
.
به همین دلیل گونه‌های مختلفی از گیاهان و جانوران در یک کوه زندگی می‌کنند.
.
.
دماوند
.
.
آتشفشان روزنه‌ای در سطح زمین است که
.
سنگهای گداخته، خاکستر و گازهای درونش از آن به بیرون فوران می‌کنند.
.
.
مشاهده فیلم ۵ فوران بزرگ آتشفشانی دنیا
.
کوههای آتشفشانی به دلیل فوران‌های آتشفشانی به وجود آمده‌اند.
.
در این کوه‌ها، گدازه‌ها به سطح زمین می‌رسند و سرد و سخت می‌شوند و این کوه‌ها را تشکیل می‌دهند.
.
.
مشاهده فیلم ورود مواد مذاب آتشفشان به اقیانوس
.
زمین دارای لایه های مختلفی است.
.
.
زمین لرزه نتیجه‌ی رهایی ناگهانی انرژی از داخل پوسته است که امواج ارتعاشی را ایجاد می‌کند.
.
مقدار بزرگی یک زلزله متناسب با انرژی آزاد شده زلزله است.
.
زلزله‌های کوچک‌تر از بزرگی ۳ ریشتر اغلب غیر محسوس و بزرگ‌تر از ۶ ریشتر خسارت‌های جدی را به بار می‌آورند.
.
.
میدان مغناطیسی زمین :
.
• زمین همانند یک آهن ربای بزرگ است،
.
یعنی به گونه ای عمل می کند که انگار در مرکز آن یک آهن ربای بزرگ کار گذاشته اند
.
که دو سرش از دو طرف زمین به نام های قطب های شمال و جنوب مغناطیسی خارج شده است.
.
• میدان مغناطیسى همانند پوست پیاز، کره خاکى ما را در برگرفته است.
.
• توفانهاى خورشیدى زمین را مورد حمله قرار داده و موجب بروز توفانهاى الکتریکى در آن مى‌گردند.
.
این توفانها بر روى سیستمهاى الکتریکى زمین اثر مى‌گذارد وباعث بروز مشکلات فراوان در آن می‌شوند.
.
میدان مغناطیسى کره خاکى ما را از توفانهاى خورشیدى و تشعشعات فضایى حفظ مى‌کند.
.
.
زمین دارای نیروی جاذبه می باشد که اجسام را به سوی خود می‌کشد.
.
نيروي جاذبه، كششي است كه بين همه اشيا به خاطر جرمشان به وجود مي آيد.
.
به واسطه نيروي جاذبه، شيئي كه نزديك سیاره زمين است به سوي سطح سياره مي افتد.
.
اگر زمین نیروی جاذبه نداشت:
.
• اجسامی که بر روی آن هستند، سنگینی و وزنی نداشتند، به فضا می‌پریدند و همانجا می‌ماندند.
.
• آبهای دریاها در جای خود نمی‌ماندند و به زودی در فضا پخش می‌شدند.
.
• اگر نیروی جاذبه نبود، هوائی که کره زمین را فرا گرفته بر گرد زمین نمی‌ماند
.
و زندگی برای موجودات به واسطه از بین رفتن هوا محال بود.
.
• ابرها معلق می‌ماندند و آبهائی که از زمین در اثر تبخیر خورشید بالا رفته بود، باز نمی‌گشت.
.
• بارانی نمی‌بارید و برفی نبود. نه جوئی یافت می‌شد و نه رودی و دریائی در زمین باقی می‌ماند.
.
• اگر جاذبه نبود، تجاذبی که میان زمین و خورشید و ستارگان برقرار است، از میان می‌رفت.
.
به جهت این نیروست که آسمانها و زمین هر کدام در جای خود استقرار دارند.
.
• اگر نیروی جاذبه نمی‌بود، نابودی حیات در زمین قطعی به نظر می رسید.
.
.
عقیده نیوتون کاشف نیروی جاذبه این است که :
.
منشأ جاذبیت زمین، اراده آفریدگار است و بس.
.
حرکات زمین
.
• زمین زیر پای ما ممکن است آرام به نظر برسد،
.
اما در واقع هم به دور خورشید می گردد و هم مثل فرفره به دور خودش می چرخد.
.
• زمین با سرعت ۱۰۵۰۰۰ کیلومتر در ساعت (۶۵۰۰۰ مایل در ساعت) به دور خورشید می گردد.
.
سفر زمین به دور خورشید یک سال طول می کشد و در هر ۲۴ ساعت هم یک بار به دور محورش می‌چرخد.
.
حرکات زمین
.
.
روز و شب
.
• همانطور که زمین حول محور خود می چرخد، نیمی از آن در نور خورشید است و روز را تجربه می کند،
.
در حالی که نیمه دیگر به تاریکی فرو می رود و شب است.
.
زمین همیشه به سمت شرق می چرخد،
.
بنابراین به نظر می رسد که خورشید و ستاره ها در شرق طلوع می کنند و در غرب غروب می کنند.
.
.
• علت پیدایش فصول بر می‌گردد به انحراف محور قطبین زمین از راستای قائم
.
که حدود ۲۳/۵ درجه است و سبب می‌شود که در گردش زمین به دور خورشید در طول یک سال،
.
تغییر زاویه‌ای در تابش خورشید نسبت به مناطق مختلف زمین به وجود بیاید.
.
همین امر موجب به وجود آمدن تفاوت دمایی و تفاوت در میزان بارش باران و نهایتاً دگرگونی فصل‌ها می‌شود.
.
• انحراف محوری زمین به این معنی است که یک نیمکره
.
به سمت خورشید متمایل می شود و تابستان را تجربه می کند،
.
در حالی که نیمه دیگر از خورشید دور می شود و در آن زمستان است.
.
آیا در تابستان زمین به خورشید نزدیک‌تر است؟
.
بیشتر مردم فکر می‌کنند در تابستان زمین به خورشید نزدیک‌تر است
.
و از این رو علت گرم و سرد شدن هوا در طول سال را به دور و نزدیک شدن آن از خورشید نسبت می‌دهند.
.
این فرض می‌توانست وقتی صحیح باشد که در فصل تابستان تمام قاره‌ها تابستان را تجربه کند.
.
اما وقتی ما در ایران که در نیم‌کره‌ی شمالی ساکن هستیم فصل تابستان را سپری می‌کنیم،
.
مردم نیم‌کره‌ی جنوبی زمین مثل ساکنان کشورهای استرالیا و برزیل و آفریقای جنوبی،
.
فصل زمستان را تجربه می‌کنند،
.
و برعکس وقتی زمستان به ایران می‌رسد آنها طعم گرمای تابستان را می‌چشند!
.
برخلاف باور بسیاری از مردم، تاثیر دور و نزدیک‌شدن زمین از خورشید بر روی تغییرات آب‌وهوایی
.
بسیار ضعیف‌تر از تاثیر زاویه تابش خورشید است.
.
چرا چرخش زمین را احساس نمی‌کنیم؟
.
.
پس چرا ما حرکت زمین را احساس نمی‌کنیم؟
.
جواب بسیار ساده است، ما هم همراه زمین حرکت می‌کنیم.
.
چون زمین با سرعت ثابت حرکت می کند ما آن را حس نمی کنیم.
.
مثلا تصور کنید شما سوار هواپیمایی باشید که با سرعت ثابت در حال حرکت است،
.
در این حالت چون شما با همان سرعت هواپیما در حرکت هستید، آن را حس نمی کنید
.
و تنها با نگاه کردن به ابرها می توانید بفهمید که در حرکت هستید.
.
اگر زمین دچار تغییر سرعت شود و شتاب بگیرد، آنگاه شما نیز حرکت زمین را حس می کنید
.
که مانند ترمز ناگهانی در ماشین است و چندان خوش آیند نیست.
.
آفرینش آسمان پر شکوه، این همه کرات عالم بالا،
.
میلیون ها آفتاب درخشان و ستارگان زیبا و دل انگیز
.
که در یک شب تاریک و پر ستاره با چشمک زدن های پر معنی با ما سخن می گویند،
.
و هزاران عالم بزرگ دیگر که با چشم دیده نمی شوند
.
و به مراتب از آنچه با چشم می بینیم بیشتر و برتر و بالاتر است،
.
با آن نظام دقیق و عجیب خود که سراسر آنها را همچون حلقه های یک زنجیر به هم پیوسته است
.
و هم چنین آفرینش زمین با انواع مظاهر حیات و زندگی نباتی و حیوانی،
.
همه و همه جلوه های ذات پاک او و آیینۀ درخشان قدرت، علم و یگانگی او هستند.
.
• کشور عزیزمان ایران رتبه نخست گاز طبیعی جهان و رتبه چهارم نفت جهان را داراست.
.
• همچنین ایران ۷٪ معادن جهان را دارا می‌باشد. ارزش این معادن ۷۰۰ میلیارد دلار برآورد شده است.
.
• مهمترین معادن ایران:
.
• معدن مس سرچشمه ،
.
• معدن روی انگوران ،
.
• معدن روی مهدی‌آباد،
.
• معدن سنگ آهن سنگان و
.
• معدن گل گهر سیرجان .
.
ایران کشوری است با ذخایر غنی زیر زمینی.
.
ذخایر زیر زمینی و معدنی مهم ایران عبارتند از:
.
• نفت گاز طبیعی
.
• آهن و مس
.
• طلا نقره روی سرب
.
• کرومیت منگنز تیتانیم اورانیم زغال سنگ قلع
.
• سنگهای قیمتی مانند فیروزه
.
• گچ و نمک
.
معدن مکانی است که فلزات و یا سنگهای گوناگون باارزش داشته باشد.
.
آهن نقره
.
.
مس طلا
.
گستره آفرینش _ جلسه دهم _ آشنایی ب انسان